نام و نام خانوادگی دبیر: علی ورزدار پشتیبان و دبیر علوم و فنون
نام شهر و استان: نظرآباد، البرز
دانشگاه و رشته: دانشجوی سال دوم آموزش ادبیات دانشگاه شهید رجایی فرهنگیان
مصاحبه گر: محبوبه مولوی
چرا درس علوم و فنون برای دانش اموزان رشته انسانی حائز اهمیت است؟
با توجه به اهمیت درس علوم و فنون در کنکور که ضریب ۸ را داراست، می توان از این جهت گفت که درس سرنوشت سازی است و اگر دانش آموز یک تست را درست یا غلط پاسخ دهد، در رتبه اش بسیار موثر است و همین اهمیت باعث شده است که غالبا این درس دارای سوالات سختی باشد که جواب دادن به آنها کار راحتی نیست.
پس با این اوصاف آیا ما نمی توانیم سوال ساده و قابل فهم پیدا کنیم که با حفظ کردن کتاب به آن پاسخ داد؟
خیر، قطعا سوالاتی وجود دارد که دانش آموزان با حفظ کردن متن کتاب بتوانند به آن پاسخ دهند، در قسمت تاریخ ادبیات که معمولا ۴ الی ۵ تست از این مبحث طراحی می شود، هر سال سوالاتی درباره شاعران و آثار آنها طراحی می شود که دانش آموزان از عدم نظم کتاب درسی در این بخش گلایه می‌کنند.
شما برای مطالعه بهتر این قسمت چه پیشنهادی دارید؟
فایلی آماده کرده ام که برای قسمتی از تاریخ ادبیات است و آن فایل شامل توضیحاتی است که درباره شاعران و جداولی که شامل تمام آثار (با شرح آنها) به همراه صاحبانشان می‌باشد که با مطالعه آن از خلط آثار و صاحبان جلوگیری می شود.
دانش آموزان چگونه از این فایل استفاده کنند؟
دانش آموزان با مطالعه این جداول قبل از آزمون می‌توانند به این گونه سوالات با دقت بیشتری پاسخ دهند و با داشتن سرعت بتوانند زمان ذخیره کنند.
نقطه ی قوت این فایل چیست و چه نکته ای دارد که در کتاب مستقیم ذکر نشده؟
دانش آموزان انسانی با توجه به این که مطالب زیادی را می‌خوانند، مشکل کم دقتی در این مبحث دارند و طراح هم دست روی این نقطه ضعف دانش آموزان می‌گذارد که باعث می‌شود دانش آموزان انسانی بگویند قسمت تاریخ ادبیات سخت است. در صورتی که با داشتن حافظه‌ای منظم می‌توانند به این بخش از سوالات جواب بدهند و البته ناگفته نماند در کتاب بعضی از موارد به صورت مستقیم ذکر نشده که من آن را آورده‌ام مثلا خودارزیابی درس هفتم پایه دوازدهم "با مشاهده‌ی سوال ۸ می بینیم یکی از آثار سید مهدی شجاعی به صورت غیر مستقیم در کتاب آمده" است و با نداستن این مطلب، دانش آموز در آزمون نمی‌تواند با قطعیت به سوال جواب دهد و فقط همین یک نکته نیست بلکه دیگر نکاتی وجود دارد که در جزوه به خوبی توضیح داده ام.
جداولی که ذکر کردید چه وجه تمایزی با کتاب دارد؟
این گونه جدول در کتاب مشاهده نمی‌شود و مهمترین نکته‌ای که این جدول دارد این است علاوه بر این که نام صاحب و اثرش را گفتم ویژگی آن اثر هم که در کتاب موجود بود را ذکر کردم و این سه جدول که به ترتیب برای دهم یازدهم و دوازدهم است بسیار کاربردی برای مرور کردن است.
آیا با کمک این فایل دانش آموز می‌تواند به سوالات تاریخ ادبیات امتحان نهایی پاسخ دهد؟
بله، با خواندن این جزوه دانش آموز حداقل می‌توانست یک نمره از دو نمره تاریخ ادبیات را به دست بیاورد.
آیا با مطالعه این فایل دانش آموز می‌توانست سوالات کنکور تیرماه سال گذشته و کنکور فرهنگیان امسال را پاسخ دهد؟
قطعا بله، در کنکور تیر ماه سال گذشته ۳ سوال و کنکور فرهنگیان یک سوال آمده بوده که با خواندن این فایل دانش آموز می‌توانست به آن پاسخ دهد. به عنوان مثال:
سوال ۲۸ کنکور ۱۴۰۳ فرهنگیان
هر یک از عبارات زیر به ترتیب معرف چه کسی است؟
_از نویسندگان مشهور دوره معاصر است و به فعالیت‌های مطبوعاتی در مجله‌های رشد، سوره و پویش پرداخته است
_تحصیل کرده ادبیات نمایشی و صاحب چند نمایشنامه، در داستان نویسی و ادبیات کودکان آثاری نیز دارد
_از جمله نویسندگان عصر انقلاب است که در عرصه داستان کوتاه، بلند، رمان و فیلمنامه قلم می‌زند
_از پیشتازان شعر مذهبی قبل از انقلاب است. وی در غزل و قصیده بیشتر طبع آزمایی کرده است
جواب به ترتیب رضا رهگذر_سید مهدی شجاعی_علی موذنی_موسوی گرمارودی
سوال 23 کنکور تیر ۱۴۰۲
۲۳) در کدام مورد نام شخصیت‌های ادبی قرن (ششم، هفتم و هشتم) و آثار آنها کاملاً درست آمده است؟
۱_(سلمان ساوجی: عشاق نامه) (عبید زاکانی: صدپند) (محمد بن جریر طبری: تفسیر طبری)
۲_(حمدالله مستوفی: تاریخ گزیده) (فخرالدین: عراقی لمعات) (ابوالفضل میبدی: کشف الاسرار)
۳_(عبید زاکانی: موش و گربه) (سلمان ساوجی: تحفه الاحرار الاحرار) (دولتشاه سمرقندی: تذکره دولت شاه)
۴_(سلمان ساوجی: جمشید و خورشید) (نظامی گنجوی: چهار مقاله) (نصرالله منشی: کلیله و دمنه)
دانش آموزان می‌توانستند بدون توجه به قرن مورد نظر فقط با رد گزینه به گزینه دو می‌رسیدند و عشاقنامه برای فخرالدین عراقی است و تحفه الاحرار در گزینه ۳ برای جامی است و چهار مقاله برای نظامی عروضی است و در این فایل ذکر شده که نظامی عروضی را با نظامی گنجوی ما اشتباه نگیریم.
سوال 26 کنکور تیر ۱۴۰۲
۲۶) موارد زیر به ترتیب درباره ویژگی کلامی کدام شاعر یا نویسنده آمده است؟
_ وی مثنوی‌هایی به پیروی از نظامی سروده است
_ نثر وی در مقدمه اثر معروفش مصنوع و در اصل کتاب ساده است
_ از شاعرانی است که در تصوف و طریقت مقامی بلند دارد
_شاخصه اصلی این شاعر واقع‌گرایی است
۱_جامی_شمس قیس رازی_شاه نعمت الله ولی_وحشی بافقی
۲_خواجوی کرمانی_شمس قیس رازی_حافظ شیرازی_صائب تبریزی
۳_خواجوی کرمانی_نجم الدین رازی_فخرالدین عراقی_بابافقانی شیرازی
۴_سلمان ساوجی_خواجه رشید الدین فضل الله همدانی_مولوی_وحشی بافقی
نکته قابل توجه آنجاست ما به طور قطع قسمت اول گزینه‌ها را نمی‌توانیم رد کنیم، ولی قسمت دوم سوال مربوط به شمس قیس رازی است و قسمت سوم سوال مربوط به شاه نعمت الله ولی است و قسمت چهارم نیز وحشی بافقی را مدنظر دارد. به همین ترتیب با رد گزینه به گزینه یک می‌رسیم.
سوال 27 کنکور تیر ۱۴۰۲
۲۷) در میان عبارات زیر کدام موارد از دیدگاه تاریخ ادبیات و سبک شناسی درست است؟
الف) سیمین دانشور چند سال با مجله‌هایی مثل نقش و نگار کتاب ماه کیهان و آرش همکاری داشت
ب) نمونه نثر پرشتاب و بریده بریده جلال (نثر تلگرافی) را در داستان بلند مدیر مدرسه می‌توان به کمال دید
ج) پروین در قصیده به سبک سعدی و در قطعات به شیوه ناصر خسرو و به روانی و لطافت انوری و سنایی شعر می‌سرود
د) جمالزاده در داستان بیشتر به محتوا توجه داشت و خلاف راهی را رفت که کسانی مثل زین العابدین مراغه‌ای در سیاحتنامه داشتند
۱_الف و د ۲_ب و د ۳_الف و ب ۴_الف و ج
صورت سوال ج اشتباه فاحشی وجود دارد زیرا پروین اعتصامی در قصیده به سبک ناصر خسرو و به روانی و لطافت سعدی شعر می‌سرایید و اوج سخن او در قطعاتش هست که به شیوه انوری و سنایی هست پس قسمت ج سوال غلط است و جمالزاده همان راهی را می‌رفت که کسانی مثل زین العابدین مراغه‌ای در سیاحتنامه ابراهیم بیگ و علی اکبر دهخدا در چرند و پرند آغاز کرده بودند و با رد گزینه به گزینه سوم می‌رسیم.
همان طور که می‌بینید با تسلط داشتن به این فایل می‌توانیم به این گونه سوالات پاسخ دهیم.
چه پیشنهادی برای دانش آموزان دارید؟
دانش آموزان عزیز لطفا دقت بکنید که این فایل فقط قسمتی از تاریخ ادبیات است که مربوط شاعران و آثارشان می باشد، نه کل قسمت تاریخ ادبیات. و آن قسمت از تاریخ ادبیات که مربوط به اوضاع اجتماعی و سبک شناسی می باشد را دانش آموز باید از کتاب مطالعه کند.