سلام به دوستان کنکوری 1401 😊
امیدوارم همگی حالتون خوب باشه.
درسنامه و نکات کامل فصل دوم زیست یازدهم ⬅ فصل حواس
منطبق باآزمون 3دی
نویسنده: آقای محمدمهدی مقصودی، رتبه 268منطقه 2 کنکور تجربی99 و دانشجوی دندانپزشکی دانشگاه اصفهان
درصد زیست کنکور:79%
باماهمراه باشید😄
قسمت چهارم
تطابق: وقتی اجسام نزدیک و دور رو میبینیم، همگرایی عدسی چشم تغییر میکنه. با تغییر همگرایی عدسی، تصویر در هر حالت روی شبکیه تشکیل میشه. به این فرایند تغییر همگرایی، تطابق میگیم.
خلاصه فرایند تطابق و ویژگی هاشو در جدول بالا گفتیم، اما یبار دیگه با هم نکات شکل ششو باهم بررسی می کنیم:
*در هنگام مشاهده اجسام نزدیک، اجسام مژگانی منقبض میشن.
* با منقبض شدن اجسام مژگانی، تارهای آویزی شل(قطور) میشن و عدسی ضخیم تر میشه تا بتونه پرتوهای نزدیک رو ، روی شبکیه متمرکز کنه.
*در هنگام مشاهده اجسام دور، اجسام مژگانی از انقباض در امده و به حالت استراحت در میان.
*با استراحت اجسام مژگانی، تارهای آویزی کشیده شده(باریک) میشن و عدسی باریک تر میشه تا بتونه پرتوهای دور رو، روی شبکیه متمرکز کنه.
* دقت کنیم که در تطابق فقط قطر عدسی تغییر میکنه و به طور مثال، حجم کره چشم ثابت میمونه!
*ترکیب با 1 یازدهم: عمل تطابق غیر ارادی هست و تحت تاثیر بخش خودمختار دستگاه عصبی محیطی قرار داره...
بیماری های چشم: همونطور که دیدیم، برای دیدن مناسب اجسام، باید قرنیه، عدسی و کره چشم شکل مناسب و ویژه ای داشته باشن تا پرتوهای نور به درستی روی شبکیه متمرکز بشن و جسم مربوطه به خوبی دیده بشه. حال در اثر اختلال در هرکدوم از این ساختارهای چشم، بیماری هایی ایجاد میشه که ما به صورت خیلی خلاصه با چندتا از اونا میخواهیم آشنا بشیم:
*اولین اختلالی که می خواهیم بررسی کنیم، نزدیک بینی هست. این افراد، اجسام نزدیک رو به خوبی میبینن، اما پرتوهایی که از اجسام دور میرسه، جلوی شبکیه (درون زجاجیه!) متمرکز میشن و در نتیجه فرد اجسام دور رو به خوبی نمیتونه ببینه.
علت نزدیک بینی: همگرایی بیش از حد عدسی – کره چشم بزرگتر از حالت طبیعی
*برای اصلاح دید افراد نزدیک بین، از عدسی واگرا(مقعر) استفاده میکنیم تا بتونیم پرتوهای اجسام دور رو روی شبکیه متمرکز کنیم و اجسام دور هم به شکل واضح دیده بشن.
*دقت کنیم عدسی واگرایی که برای درمان نزدیک بینی استفاده می کنیم، از یه طرف (طرف داخلی) مقعر هستش و از طرف دیگر (طرف بیرونی) صاف هست!
*طبق این شکل میتونیم بگیم که پرتوهایی که از اجسام دور میان، به صورت موازی هستن...
*اختلال بعدی، دوربینی هست. در افراد دوربین، اجسام دور به خوبی دیده میشن. اما پرتوهایی که از اجسام نزدیک میان در پشت شبکیه متمرکز میشن و در نتیجه فرد اجسام نزدیک رو به صورت تار میبینه.
*علت دوربینی: همگرایی کمتر از حد عدسی چشم – کره چشم کوچکتر از حالت طبیعی
*برای اصلاح دید افراد دوربین، از عدسی همگرا(محدب) استفاده می کنیم تا با همگرایی بیشتر، پرتوهای آمده از اجسام نزدیک رو روی شبکیه متمرکز کنیم و فرد اجسام نزدیک رو هم به خوبی ببینه.
*عدسی همگرایی که برای درمان دوربینی استفاده میشه دارای تحدب دوطرفه هست!
*طبق این شکل میتونیم بگیم که پرتوهایی که از نزدیک میان، به صورت غیرموازی و در واقع واگرا هستن...
*شکل 8، اومده و یه مقایسه ای بین چشم طبیعی و چشم آستیگمات انجام داده، برای همین در اینجا به بررسی اختلال آستیگماتیسم می پردازیم:
در این اختلال، سطح قرنیه یا عدسی (یا هردوش)، کاملا کروی و صاف نیست. در نتیجه پرتوهای نور به طور نامنظم به هم میرسن و تصویر واضحی روی شبکیه تشکیل نمیشه. به طور مثال در شکل کتاب درسی، قرنیه دارای سطح کروی طبیعی خودش نیست و سبب شده فرد حرف انگلیسی مربوطه رو به صورت ناواضح ببینه.
*برای اصلاح چشم آستیگمات، از عینکی استفاده میکنن که عدسی اون، عدم یکنواختی انحنای قرنیه یا عدسی رو اصلاح کنه.
*حواستون باشه که در حالت طبیعی هم، قرنیه دارای مقدار کمی انحنا هستش.
*در آستیگاتیسم، یه هاله ای در اطراف اون جسم یا حروفی که میبینیم، وجود داره که در واقع همون ناواضحی هستش...
پیرچشمی: آخرین اختلالی که راجبش صحبت می کنیم، پیرچشمی هست. در پیرچشمی، با افزایش سن، انعطاف پذیری عدسی چشم کاهش پیدا میکنه و تطابق دشوار میشه. در نتیجه فرد در دیدن اجسام دور و نزدیک دچار مشکل میشه. برای اصلاح دید چنین افرادی، از عینک های ویژه ای استفاده میشه... (در واقع به این افراد دو دسته عینک داده میشه، یکی برای دیدن اجسام نزدیک و یکی دیگه برای دیدن اجسام دور)
*پیرچشمی قطعا مربوطه به اختلال در عدسی چشم هست و ارتباطی با بقیه اجزای کره چشم نداره...
*در افراد مبتلا به پیرچشمی به دلیل کاهش انعطاف پذیری عدسی، ماهیچه مژکی نمی تواند قطر عدسی را به خوبی تغییر دهد.بنابرین فرد نمی تواند اشیای نزدیک را به خوبی ببیند و علاوه بر پیرچشمی به دوربینی نیز مبتلا خواهد شد!
*پیرچشمی یه جور دوربینی محسوب میشه...
*دقت کنیم در همه این بیماری های مطرح شده، ما تشکیل تصویر رو داریم، اما تصویر یا واضح نیست یا در چند نقطه هست و یا در جای مناسبی روی شبکیه ایجاد نمیشه! ( نه اینکه کلا تصویری ایجاد نشه...)
خب بریم برای یه جمع بندی از بیماری های چشم و بعدش هم تشریح چشم گاو:
تشریح چشم گاو:
فعالیت تشریح چشم رو مانند کتاب پله به پله با هم دیگه بررسیش میکنیم:
در مرحله اول به بررسی ویژگی های ظاهری چشم میپردازیم:
1-تشخیص بالا و پایین بودن چشم: برای اینکار باید فاصله عصب بینایی تا قرنیه رو در نظر بگیریم. سطحیکه این فاصله در اون بیشتر هست، میشه بالای چشم و سطح دیگر میشه پایین چشم.
2-تشخیص راست یا چپ بودن چشم: برای اینکار دو تا راه داریم. راه اول بررسی عصب بینایی هست. عصب بینایی بعد از خروج از چشم، به سمت مخالف منحرف میشه. پس به طور مثال اگه انحراف عصب به سمت چپ بود، چشم مربوطه راست خواهد بود. راه دومی که داریم، اینه که چشم رو به حالت طبیعی (سطح بالایی بالا باشد) در دست میگیریم. قرنیه شکل به صورت تخم مرغی هست. بخشی که پهن تر است رو به بینی و بخش باریک تر رو به گوش قرار داره.
3-تشریح: برای تشریح ابتدا چربی و ماهیچه های اطراف صلبیه رو جدا میکنیم. بعدش با چاقوی جراحی، صلبیه را
در فاصله یک سانتی متری از قرنیه سوراخ میکنیم و با قیچی دور تا دور قرنیه رو برش میدیم. پس از این برش میتونیم لایه های مختلف تشکیل دهنده چشم رو ببینیم.
این شکل نکته خاصی نداره، فقط نام گذاری بخش های مختلف رو بلد باشین...
*لایه شبکیه بسیار نازک هست و در حین کار ممکن است جمع شود.
*زلالیه کاملا شفاف نیست، چونکه مقداری از رنگدانه های دانه سیاه ملانین از بخش های دیگر چشم (عنبیه)در آن رها شده است.
*زلالیه حالت مایع روان داره و زجاجیه ماده ژله ای شکل هست، بنابرین به راحتی در تشریح میتونیم تشخیصشون بدیم.
*حواستون باشه که برای تشریح، در صلبیه سوراخ و برش در فاصله یک سانتی متری می زنیم، نه در قرنیه!
*مطابق شکل چشم گاو، مشیمیه برخلاف صلبیه و شبکیه به رنگ تیره ای دیده میشه. (میتونه به علت رنگدانه های زیاد این لایه باشه....)
پایان قسمت چهارم
صفحه اینستاگرام تجربی گروه برترها
برای رزرو مشاوره و رفع اشکال درسی و شرکت در کلاس های کنکوری با مشاوران سایت برترها بر روی لینک زیر کلیک کنید یا با شماره تماس 0216463 داخلی1174 (حیدریان) تماس بگیرید.
