توصيه هاي ي کليدي در مورد مبحث ساختمان واژه
تهيه و تنظيم: الهام محمدي – صالحه اخگري
مي‌توان از طريق تحليل ساختمان واژه، تکواژ و واژه را تشخيص داد؛ بنابراين چنان‌چه بر ساختمان واژه مسلط شويد، در تشخيص واژه‌ها و تکواژها نيز سريع‌تر عمل خواهيد کرد.
تعاريف
ساختمان واژه : 1- ساده 2- مرکب 3- مشتق 4- مشتق- مرکب
ساده : واژه‌اي که تنها از يک جزء معنادار ساخته شده است. مثال : کتاب ، ميز ، گوسفند ، دفتر ، کاغذ و ....
مشتق : واژه‌اي که از يک جزء معنادار و وند تشکيل شده است. مثال : همراه ، دانشمند ، دانش ، چشمه ، هفته و....
مرکب : واژه‌اي که از بيش از يک جزء معنادار تشکيل شده است. مثال : کتاب‌خانه ، گلاب (گل + آب) ، شاهنامه ، روزنامه ، کاردان و ....
مشتق- مرکب : واژه‌اي که بيش از يک جزء معنادار و نيز از جزء بي‌معني تشکيل شده است. مثال : اسم نويسي، فرمانروايي ( ي ما قبل آخر «ي» ميانجي و «ي» آخر وند است.)، درياسالاري ، سازماندهي (مان و ي وند است.)
مثال کنکور سراسري
1- در متن زير به‌ترتيب چند واژه‌ي «مشتق، مرکّب و مشتق ـ مرکّب» يافت مي‌شود؟
«نويسنده در اين داستان کوتاه، روح عدالت‌خواهي و اعتراض به استبداد اربابان و دولت خودکامه را در سيماي دهقاني شورشي به تصوير مي‌کشد. درگيرودار اين نبرد و پيکار مأموران ابتدا همسرش را مي‌کشند و سپس او را دستگير مي‌کنند. اين داستان بيانگر واقعيت‌هايي تلخ از اوضاع اجتماعي عصري است که هنرمندانه توصيف شده است.»
1 هشت، يک، سه 2 هفت، يک، سه 3 شش، دو، دو 4 هفت، دو، دو
1- گزينه ي 2 ( سراسري انساني -91 )
مشتق: نويسنده، شورشي، همسر، بيانگر، واقعيت، اجتماعي، هنرمندانه (7)
مرکّب: دستگير (1)
مشتق ـ مرکّب: عدالت‌خواهي، خودکامه، گيرودار (3)
براي مشاهده ادامه مطلب فايل ضميمه را دانلود کنيد
