مفهوم- زمینه‌های حماسه- الهام محمدی
زمینه‌های حماسه از جمله مطالب کتاب درسی است که در کنکورهای چند سال اخیر مورد اقبال بوده است.
توجه به مواردی که در کنکورهای مختلف مطرح شده، می‌تواند شما را برای پاسخ دادن به سؤالات مشابه کمک کند.
«حماسه»: در لغت به معنای دلاوری و شجاعت است.
و در اصطلاح ادبی، شعری است با ویژگی‌های:
داستانی: هر حماسه‌ای در بستری از حوادث شکل می‌گیرد و زمینه‌ی داستانی را به وجود می‌آورد.
قهرمانی: شاعر حماسه‌سرا با بهره گیری از واژگان و زبان حماسی می‌کوشد انسانی را به تصویر کشد که از نظر توانایی‌های جسمی و روحی از دیگران متمایز باشد.
قومی و ملی:شاعر حماسه‌سرا بر آن است که اخلاق فردی و اجتماعی و عقاید فکری و مذهبی یک ملت را در قالب حوادث قهرمانی و در زمینه‌ای از واقعیّات به نمایش
بگذارد.
حوادثی خارق‌العاده: طرح حوادث، انسان‌ها و موجوداتی که با منطق عینی و تجربۀ علمی هم‌سازی ندارند؛ نظیر وجود سیمرغ در شاهنامۀ فردوسی.
مواردی که کنکور مطرح شده است:
زمینه‌ی حماسه در کدام بیت، متفاوت با سایر ابیات است؟ (سراسری ریاضی، 96)
1) همان زال کاو مرغ پرورده بود چـنان پیر سر بود و پژمـرده بود
2) جـهاندار هوشنگ با رای و داد بـه جـــــای نـیا تاج بر سر نهاد
3) ســــــواران لشکر برانگیختند هـمـه دشت پیشش درم ریختند
4) چـــو بشنید گفتار اخترشناس بخندید و پذرفت از ایشان سپاس
در کدام بیت زمینه‌ی ملّی و میهنی حماسه، دیده می‌شود؟ (سراسری ریاضی، 94)
1) بجــنبــید رهّـام زان رزمــگاه برون تاخت اسب از میان سپــاه
2) بزرگان ایــران گشــاده دلــند تو گویی که آهن همـی بگسلــند
3) بدو داد شــاه اخــتر کاویــان برآن سان که بودی به رسم کیان
4) به رزم اندرون کشته شد اشکبوس وزو شادمان شد دل گیو و طوس
ویژگی حماسه در کدام بیت، با سایر ابیات متفاوت است؟ (سراسری ریاضی، 98)
۱) چـرا رزم جُـسـتـی ز اسـفـنـدیــار کـه او هـست رویین‌تن و نامدار
۲) چـو ده سـالـه شد در زمین کس نبود کـه یـارسـت بـا وی نبـرد آزمود
۳) بر او [ضحاک] سال بگذشت مانا هزار بـه فـرجـام کـار آمدش خواستار
۴) فـرسـتـاد مـوبـد بــدان‌هـا ســوار شتر خواست از دشت جهرم هزار
سؤالات را بررسی کنید. برخی مفاهیم تکرار می شوند. می‌توانید از کتاب آبی ادبیات کنکور ، موارد بیشتری را مشاهده کنید.