الف) ساختار تشريحي ريشه
اجزاء |
بافت هاي سازنده |
ويژگي ها |
ساختار |
1- روپوست |
روپوست |
عدم وجود پوستک (کوتيکول) و کلروپلاست و وجود تارکشنده (کمک به جذب آب و مواد معدني) |
به صورت يک لايه در خارجي ترين بخش ريشه |
2- پوست |
بافت هاي زمينه اي (پارانشيم، کلانشيم و اسکلرانشيم) |
سلول ها فاقد کلروفيل ولي داراي واکوئل هاي بزرگ براي انتقال مواد |
داراي سه بخش مجزا به نام اگزودرم (لايه بيروني پوست در برخي گياهان که چوب پنبه اي و سوبريني است)، لايه مياني، آندودرم (لايه داخلي که چوب پنبه اي و سوبريني است ← کمک به ايجاد فشار ريشه اي). وسعت پوست ريشه معمولابيشتر از وسعت پوست ساقه است. |
3- استوانه مرکزي |
بافت هاي هادي (آوندها) و بافت زمينه اي (مغز ريشه و دايره محيطيه) |
آوندهاي چوب و آبکش به صورت يک در ميان قرار گرفته اند و مرکز آن را آوندهاي چوب پر مي کنند (مغز تحليل مي رود). آوندهاي چوبي در مقطع عرضي ريشه شکل ستاره را ايجاد مي کنند. |
دايره محيطيه (خارجي ترين لايه)، آوندهاي چوب و آبکش، اغلب پارانشيم مغزي وجود ندارد. در گياهان علفي حد فاصل آوندهاي چوب و آبکش، مغز ريشه و اشعه مغزي که پارانشيمي هستند وجود دارند. حجم مغز ريشه نسبت به مغز ساقه کمتر است. |
ب) ساختار تشريحي ساقه
* در درون پوست هم در ريشه و هم در ساقه گياهان چوبي و غيرعلفي، کامبيوم چوب پنبه ساز (مريستم پسين) به سمت خارج، چوب پنبه و به سمت داخل، پارانشيم ثانويه پوست را ايجاد مي کند.
* هم در ريشه و هم در ساقه گياهان چوبي و غيرعلفي، کامبيوم آوند ساز (مريستم پسين) به سمت خارج، آبکش پسين و به سمت داخل، چوب پسين را توليد مي کند.
دکتر رضا آرين منش