اشتباهات متداول فصل 1
1- انفجار مواد شیمیایی با سرعتی بیش از 9000 متر بر ثانیه (نه میلی بر ثانیه!) باعث تخریب فیزیکی بناها میشود.
2- در انفجار مقدار کمی از یک مادهی منفجر شونده به حالت جامد یا مایع (نه هر حالتی و نه فقط یک حالت خاص) حجم بسیار زیادی از
گازهای داغ (نه جامد و نه مایع) تولید میکند.
3- ترمودینامیک،امکان وقوع (نه چگونگی وقوع) واکنش را بررسی میکند.
4- طاق مسی مقبرهی حافظ با گذشت زمان سبزرنگ (نه قرمزرنگ) شده است.
5- سدیم و پتاسیم با آب سرد به شدت (نه به آهستگی) واکنش میدهند.
6- شعلهی آتش، گرد آهن موجود در کپسول چینی را داغ و سرخ میکند (نه اینکه می سوزاند!)
7- محلول بنفش رنگ (نه بیرنگ) پتاسیم پرمنگنات (نه پتاسیم منگنات!) با یک اسید آلی در دمای اتاق به کندی واکنش میدهد، اما با گرم
شدن محلول به سرعت بیرنگ (نه بنفش رنگ) میشود.
8- اساس نظریههای برخورد و حالت گذار ، برخورد بین ذرههای واکنش دهنده است ولی میان آنها تفاوتهای اساسی (نه کوچکی) وجود دارد.
9- در نظریهی حالت گذار، برخی (نه همه!) نارساییهای نظریهی برخورد برطرف شده است.
10- پیچیدهی فعال را نمیتوان (نه اینکه میتوان!) حین واکنشها جداسازی و شناسایی کرد.
11- با توجه به اینکه مخلوط هیدروژن – اکسیژن به شدت انفجاری و خطرناک میباشد، میتوان (نه اینکه نمیتوان ) این مخلوط را در دمای
اتاق برای مدتی طولانی نگه داشت.
12- در اثر سوزاندن زغالسنگ، نفت خام، گازوئیل و بنزین، گوگرد موجود در آنها میسوزد و گاز گوگرد دیاکسید (نه گوگرد تریاکسید) تولید میکند.
13- واکنش ناخواسته گاز نیتروژن با اکسیژن هوا در موتور خودرودر دماي بالا انجام میشود و گاز نیتروژن مونوکسید (نه نیتروژن دیاکسید) را تولید میکند.
14- هیچیک از واکنشهای رفت و برگشت در دمای اتاق و فشار 1atm تقریباً انجام نمیشوند. (نه اینکه یکی از دو واکنش رفت یا برگشت انجام میشود)
15- کاتالیزگر واکنش تجزیهی هیدروژن پراکسید با کاتالیزگر واکنش مخلوط هیدروژن و اکسیژن (پلاتین) اشتباه گرفته نشود.
16- کاتالیزگرهای واکنشهای کاهش آلایندگی گازهای خودروها، Pt,Pd و Rh میباشند (نهPb).
17- مبدلهای کاتالیستی در واقع توریهایی از جنس سرامیک هستند (نه از جنس پلاتین و پالادیم و رودیم!)
18- کاتالیزگر در یک واکنش انرژی فعالسازی واکنش رفت و برگشت را به یک اندازه (نه یک نسبت) و سرعت واکنشهای رفت و برگشت را به یک نسبت (نه به یک اندازه) افزایش میدهد.
19-پيشرفت واكنش مربوط به ترموديناميك(نه سينتيك) مي باشد.
20-براي محاسبه ي تغيير آنتالپي واكنش مي توان مقدار انرژي فعال سازي واكنش برگشت را از مقدار انرژي فعال سازي واكنش رفت كم كرد(نه اينكه مقدار انرژي فعال سازي واكنش رفت را از انرژي فعال سازي واكنش برگشت كم كرد).
21-انرژي فعال سازي صرف سست كردنِ (نه شكستن) برخي (نه همه) ي پيوند ها مي شود.
22-مرتبه ي واكنش مي تواند عددهايي درست يا اعشاري(نه منفي) باشد.
اشتباهات متداول فصل دو
1- برخی از واکنشها افزون بر پیشرفت در جهت رفت میتوانند (نه اینکه حتماً !) در جهت برگشت نیز پیش بروند.
2- بیرنگ و قهوهای رنگ میباشد. ( نه برعکس)
3- واکنشهای از دست دادن آب تبلور نمکهای متبلور ، واکنشهایی شیمیایی هستند (نه واکنش فیزیکی)
4- در زمان تعادل، غلظت واکنشدهندهها و فراوردهها ثابت باقی میمانند (نه اینکه برابر شوند)
5- (l) و (aq)یک فاز محسوب میشوند (نه دوفاز)
6- سنگهای مرمر، تقریباً خالص (نه ناخالص) هستند.
7- واکنشهایی را که مقدار عددی ثابت تعادل برای آنها بسیار بزرگ (نه بزرگ) باشد را میتوان با بهرهگیری از اصول استوکیومتری، محاسبههای کمّی را برای آنها انجام داد.
8- در صورتیکه مقدار Q کمتر از مقدار K باشد، واکنش رفت در مقایسه با واکنش برگشت به مقدار کمتری (نه بیشتر) روی میدهد.
9- اگر عاملی موجب به هم زدن یک سامانهی تعادلی شود، سامانه در جهتی جابهجا می شود که با عامل مزاحم مقابله کرده و تا آنجا که امکان دارد (نه بهطور کامل) اثر آن را برطرف کند.
10- در سامانهی با کاهش حجم،غلظت گاز اکسیژن (نه مقدار) افزایش مییابد.
11- نیتروژن در بدن همهی (نه بیشتر) گیاهان و جانوران وجود دارد.
12- ایجاد جرقه در مخلوطی از گازهای منجر به انجام واکنش نمیشود. (میشود ×)
13- فرآیند هابر در دمای اتاق،هرگز به تعادل نمیرسد (نه اینکه چون واکنش تعادلی است باید در این دما نیز به تعادل برسد).
14- گاز نیتروژن مورد استفاده در فرایند هابر را از تقطیر هوای مایع (نه از گاز طبیعی) بهدست میآورند و گاز هیدروژن آن را از گاز طبیعی (نه از تقطیر هوای مایع) بهدست میآورند.
15-در فرايند مجاورت ،گاز گوگرد تري اكسيد در مجاورت کاتالیزگر توليد مي شود(نه سولفوريك اسيد).
16-در واكنش هاي تعادلي تغيير فشار بر سرعت واكنش هايي موثر است كه حداقل يكي از مواد ( نه حتما همه ي مواد) در فاز گاز باشد.
17-هابر توانست آمونیاک را در مقیاس آزمایشگاهی (نه صنعتی) تولید کند.
18-در واكنش هاي تعادلي، هرگاه دما افزايش يابد،تعادل در جهتي جابه جا مي شود كه گرما را جذب(نه آزاد) كند.
اشتباهات متداول فصل سه
1- کودهای شیمیایی ، نمکهای اسیدی خنثی یا بازی هستند در حالیکه اغلب داروها، ترکیبات شیمیایی با خاصیت اسیدی یا بازیاند.دقت شود کودهای شیمیایی میتوانند خنثی هم باشند ولی داروها نه)
2- سوانت آرنیوس روی رسانایی الکتریکی و برقکافت (نه آبکافت) ترکیبات محلول در آب کار میکرد.
3- آب،هم اسید است و هم باز (نه اینکه نه اسید است و نه باز)
4- واکنش گاز آمونیاک با گاز هیدروژن کلرید منجر به تولید جامد یونی (نه گاز!) و سفیدرنگ (نه بیرنگ) آمونیوم کلرید میشود.
5- اغلب (نه همه) فلزها با محلول اسیدها واکنش میدهند و گاز هیدروژن آزاد میکنند.
6- کربنیک اسید و سولفورو اسید (نه سولفوریک اسید) دو اسید ناپایداراند که بیشتر به واسطهی یونهایشان شهرت یافتهاند.
7- فسفریک اسید بهعنوان مادهی افزودنی در نوشابههای گازدار کاربرد دارد و بنزوییک اسید و نمکهای آن به عنوان ضد اکسایش در نوشابهها استفاده میشود (کاربرد این دو مورد اشتباه گرفته نشود).
8- کربوکسیلیک اسیدها حداکثر با 5 کربن در آب محلولاند یعنی بیشتر از 5 کربن میتواند کم محلول یا نامحلول باشد (نه اینکه صرفاً نامحلولاند).
9- انحلالپذیری کمدارند ولی باز قوی هستند (نه اینکه انحلالپذیری آنها نیز خوب است یا اینکه باز ضعیف هستند).
10- محلول آبی آمونیاک و همه (نه بیشتر) بازهای آلی که به مقدار اندکی در آب یونیده میشوند، از جمله بازهای ضعیف به شمار میآیند.
11- نمکها میتوانند بازی، خنثی یا اسیدی باشند (نه اینکه چون از یونهای مثبت و منفی تشکیل شدهاند همیشه خنثی هستند).
12- پرتقال دارای 250 نوع مادهی شیمیایی (نه استر) است که با هم طعم آن را میسازد.
13- در خاکهایی که غلظت در خاک افزایش مییابد گیاهی رشد نمیکند (نه اینکه چون اسیدی میشود، گیاهان آزالیا، بلوبری و گیاهان مخروط دار بهتر رشد کنند.)
14- نوعی فاضلاب صنعتی به یک زمین کشاورزی راه یافته که این فاضلاب بهطور عمده حاوی یون (نه ) است.
15-در مراحل يونش فسفريك اسيد ،یون هيدرونيوم بيشترين غلظت را بين يون ها (نه بين گونه ها) دارد.
16-مقدار ثابت يونش آب فقط در دماي 25 درجه سلسيوس (نه هر دمايي) برابر مي باشد.
17-اگر pH يك نمونه آب خالص در دماي 100 درجه سيلسيوس برابر 6/12 باشد، آب،خنثي است(نه اينكه چون pH كمتر از 7 شده آب خنثي نباشد).
18-آسكوربيك اسيد جامدي سفيد رنگ(نه بي رنگ) و محلول در آب مي باشد.
19-استرها طي يك واكنش برگشت پذير(نه برگشت ناپذير) و بسيار آهسته(نه سريع) به الكل و اسيدسازنده ي خود تبديل مي شوند.
20-گلي سين در اتانول، نامحلول(نه محلول ) مي باشد.
21-انحلال بوتيل آمين در اتانول خيلي زياد( نه زياد) مي باشد.
22-نمك سديم هيدروژن سولفات خاصيت اسيدي (نه خنثي) دارد.
23-هيدروبرميك اسيد نسبت به هيدروكلريك اسيد،برخلاف(نه همانند)هيپوبرمواسيد نسبت به هيپوكلرواسيد،
اسيد قوي تري است.
اشتباهات متداول فصل چهار
1- نخستین بار،ایرانیان باستانباتری را ساختند (نه ولتا و گالوانی)
2- ایرانیان با استفاده از ظروف سفالی ، قطعههایی از فلزهای آهن و مس (نه منیزیم و نه هیچکدام از فلزهای دیگر) همراه با محلول نمک خوراکی یا سرکه
(نه نمک خوراکی و سرکه) دستگاهی برای تبدیل انرژی شیمیایی به الکتریکی (نه الکتریکی به شیمیایی) ساختند.
3- در گذشته (نه امروزه) کاهش، همارز گرفتن هیدروژن و اکسایش، همارز گرفتن اکسیژن تعریف میشود.
4- عدد اکسایش یک اتم در یک گونهی شیمیایی ، همارز با بار الکتریکی است که به آن اتم نسبت داده میشود، با فرض اینکه همهی پیوندها یونی هستند (نه اینکه پیوندها واقعاً یونی باشند).
5- برای محاسبهی عدد اکسایش به وسیلهی رسم ساختار الکترون – نقطهای ، تعداد الکترونهای نسبت داده شده را از تعداد الکترونهای ظرفیتی اتم یاد شده کم میکنیم (نه اینکه تعداد الکترونهای ظرفیتی اتم را از تعداد الکترونهای نسبت داده شده کم کنیم).
6- یون نیکل سبز ر نگ ،یون مس آبیرنگ ،یون روی بیرنگ ،فلز مس، قهوه ای مایل به سرخ است (این چند مورد اشتباه نشود).
7- رسانای الکترونی، الکترود و رسانای یونی ، الکترولیت است (اشتباه نشود)
8- دیوارهی متخلخل در سلولهای الکتروشیمیایی از مخلوط شدن مستقیم و سریع دو الکترولیت جلوگیری میکند ولی یونهای موجود در دو محلول میتوانند از آن عبور کنند (نه اینکه یونها نیز نتوانند عبور کنند).
9- مقدار پتانسیل SHEدر هر دمایی صفر میباشد (نه فقط دمای صفر یا دمای اتاق)
10- برای محاسبهی ، پتانسیل کاهشی استاندارد آند را از کاتد کم میکنند (نه اینکه کاتد را از آند کم کنند)
11- پتانسیل الکترودی برای واکنشهایی به کار میرود که در محلول آبی روی دهند (نه گاز و محلول)
12- سلول الکتروشیمیایی هم شامل سلولهای ولتایی است و هم الکترولیتی،ولی اگر بگوید منبع انرژی الکتروشیمیایی، فقط شامل سلولهای ولتایی (گالوانی) است.
13- سلولهای سوختی،گالوانی نوع اول (نه دوم) و سلولهای انبارهای،گالوانینوع دوم (نه اول) هستند.
14- در سلولهای گالوانی و الکترولیتی هردو، الکترونها از آند به کاتد در مدار خارجی جریان مییابند (نه از قطب منفی به مثبت).
15- در واکنش خوردگی آهن نیمواکنشهای آندی و کاتدی هر دو، روی سطح آهن انجام میشود (نه اینکه نیمواکنش آندی روی سطح آهن و نیمواکنش کاتدی درون قطرهی آب انجام شود.)
16- را بهصورت نیز نشان میدهند (نه )
17- قوطیهای حلبی در اثر خراش زودتر و آسانتر دچار خوردگی میشوند و برای ساختن قوطیهای کنسرو و روغن نباتی از قوطیهای حلبی استفاده میشود (نه آهن گالوانیزه)
18- بر اثر خراش روی آهن حلبی ، آهن نقش آند و قلع، نقش کاتد را دارد و واکنش کاتدی آن میباشد (نه اینکه چون قلع کاتد است واکنش کاتدی باشد).
19- برقکافت آب (نه آبکافت) فرایندی است که در آن آب به عنصرهای سازندهاش تجزیه میشود. (نه به یونهای سازندهاش)
20- از سلول دانز در صنعت (نه در آزمایشگاه) برای تهیهی فلز سدیم استفاده میشود.
21- در برقکافت محلول غلیظ سدیم کلرید غلظت افزایش مییابد (نه اینکه چون تولید یا مصرف نشده ثابت میماند)
22- آلومینای خالص را در کریولیت مذاب حل میکنند (نه آلومینای ناخالص یا بوکسیت)
23- هر سلول سوختی ،سه جزء اصلی دارد که شامل یک غشاء ، الکترود آند و الکترود کاتد است (نه یک غشا ، آند و کاتد و کاتالیزگرها)
24- در سال 1960 ناسا از سلولهای سوختی برای تهیهی الکتریسیته و آب (نه اکسیژن) مورد نیاز فضانوردان استفاده کرد.
25- کارایی و طول عمر کاتالیزگر ، اثرات زیست محیطی و بازدهی سلول ،جزو مزایا و تولید و در دسترس بودن سوخت ، هزینهی تولید سلول ، نگهداری و ایمنی سوخت ،جزو معایب سلولهای سوختی محسوب میشود (موارد معایب و مزایا جابهجا یاد گرفته نشود).
26- بزرگترین چالش در کاربرد سلولهای سوختی،تولید گاز هیدروژن در مقیاس صنعتی است ( نه حمل ونقل آن به دلیل کمترین چگالی را داشتن).
27- آلایندگی واکنش (واکنش برقکافت آب) ، بیشتر (نه کمتر) از آلایندگی واکنش
(واکنش بخار آب با متان) است.
28-در واكنش هاي خود به خودي،در سلول گالوانی، علامت تغيير انرژي آزاد گيبس،مخالف(نه موافق) علامت پتانسيل الكترودي استاندارد سلول است.