چندوجهيهاي منتظم (Regular polyhedrons)، احجامي هستند كه از صفحههايي برابر ساخته شدهاند. به عبارت ديگر، همهي وجوه آنهابا هم برابر است. البته اين وجوه همگي منتظم نيز هستند؛ يعني داراي اضلاع برابر و زاويههاي برابر هستند. پس همهي اضلاع يك چندوجهي منتظم با هم و همهي زاويههاي آن نيز با هم برابرند.
در هندسه ثابت ميشود كه فقط پنج جسم كوژ وجود دارد كه چندوجهي منتظم بهشمار ميروند.
منظور از جسم كوژ يا محدب، اجسامي هستند بدون گودي؛ به بياني ديگر، اجسامي كه همهي زاويههاي بيروني آنها كمتر از 180 درجه است.
به دوشكل زير نگاه كنيد: شكل سمت راست، يك جسم كوژ و شكل سمت چپ، يك جسم كاو (مقعر) ميباشد.
![](http://www.kanoon.ir/FileRepository/ImageUpload/608747/StellatedPolyhedron_3.jpg.png)
![](http://www.kanoon.ir/FileRepository/ImageUpload/608747/dodecahedron.jpg)
تنها چندوجهيهاي منتظم شناخته شده عبارتاند از:
چهاروجهي منتظم ، ششوجهي منتظم (مكعب) ، هشتوجهي منتظم ،دوازدهوجهي منتظم و بيستوجهي منتظم
![](/FileRepository/ImageUpload/608747/chand.jpg)
در چهاروجهي، هشتوجهي و بيستوجهي منتظم، همهي سطوح بهشكل مثلث متساويالاضلاع، در مكعب به شكل مربع و در دوازدهوجهي منتظم بهشكل پنجضلعيهاي منتظم هستند.
چندوجهيهاي منتظم كوژ را «اجسام افلاطوني» نيز مينامند. همهي اين اجسام ميتوانند درون يك كُره محاط شوند. يعني بهگونهاي درون كره قرارگيرند كه همهي گوشهها يا نوكهاي آنها بر روي سطح كره باشد.
جدول زير، مشخصات كامل همهي چندوجهيهاي منتظم كوژ رانمايش ميدهد.
![](/FileRepository/ImageUpload/608747/jadval.jpg)
نكتهي جالب در مورد مشخصات دادهشده اين است كه همواره رابطهي زير در مورد احجام افلاطوني وجود دارد:
اگر تعداد سطوح را با F، تعداد اضلاع يا يالها را با E و تعداد گوشهها يا نوكها را با V نمايش دهيم، خواهيم داشت:
![](/FileRepository/ImageUpload/608747/1.jpg)
براي نمونه، در يك هشتوجهي منتظم داريم:
در مورد احجام افلاطوني، اين فيلم آموزشي را نيز ميتوانيد ببينيد.