استرس در زندگيهاي امروز اجتنابناپذير است.گذشته از عوامل محيطي، تغذيه و مواد غذايي هم در کاهش يا افزايش استرس بي تاثير نيستند.در واقع يک ماده محرک، ترشح اسيد معده و هورمونهاي تيروئيدي را بيشتر ميکند. اين مساله ضمن ايجاد اضطراب، فعاليت کليهها را بيشتر ميکند. با افزايش فعاليت کليه ها، دفع ادراري افزايش مييابد.
شايد برايتان جالب به نظر برسد که بدانيد کافئين مادهاي محرک و استرس زاست.
کافئين مادهاي است که در مواد غذايي مورد مصرف شما
استفاده ميشود چرا که قهوه، چاي، کولاها و شکلات حاوي کافئين هستند. مصرف
زياد موادغذايي حاوي کافئين همانند استرس عمل ميکند و گاهي اوقات علائم آن
را بدتر ميکند.
کافئين، همچنين جذب آهن دريافتي از طريق مواد گوشتي مانند (گوشت مرغ و
قرمز) را مهار ميکند و سبب ايجاد کم خوني ناشي از فقر آهن ميشود.
اغلب مردم کافئين را به عنوان عاملي محرک براي افزايش انرژي مصرف ميکنند.
اين يک احساس کاذب از انرژي است و در واقع غدد فوق کليوي را خسته ميکند؛
چون هورمونهاي آدرنالين که هورمونهاي استرس ناميده ميشوند، از غدد فوق
کليوي ترشح ميشوند.
کافئين ميتواند سردرد ايجاد کند، بنابراين مصرف آن را کاهش دهيد و در صورت تمايل به مصرف قهوه، قهوه بدون کافئين را مصرف کنيد.
فسفر، استرس زا
از عوامل محرک ديگر فسفر است که به نوشيدنيهاي
گازدار اضافه ميکنند. مصرف نوشابههاي گازدار، تعادل کلسيم و فسفر بدن را
به هم ميزند.
عدم تعادل بين کلسيم و فسفر، باعث کاهش کلسيم خون و افزايش برداشت کلسيم
از استخوانها و افزايش خطر پوکي استخوان به خصوص در خانمها ميشود.
فسفر همچنين بر روي اسيد کلريدريک معده که براي هضم غذا لازم است، تاثير
منفي ميگذارد و علاوه بر آن براي افرادي که مشکل دفع دارند، مضر است.
آبهاي معدني و آب چشمه فسفر ندارند.
افزودنيها و نگه دارندههايي مانند نيتريت و نيترات که به موادغذايي
مانند سوسيس، کالباس و ماهي دودي براي محافظت از تخريب اضافه ميکنند، با
مواد شيميايي، ترکيب شده و موادي به نام نيتروزامينها را توليد ميکنند.
بهترين راه حل براي کاهش اثرات مواد افزودني، کاهش مصرف غذاهاي حاوي مواد افزودني است.
مصرف بيش از حد مواد قندي ساده مانند شکر نيز به عنوان عاملي براي ايجاد
استرس و تحريک پذيري شناخته شدهاند. مصرف بيش از حد موادغذايي حاوي
قندهاي ساده مانند کيک و شکلات در طول روز باعث خستگي و تحريک پذيري فرد
ميشوند که با افزودن مقداري مواد حاوي پروتئين، اثر اين مواد را ميتوانيد
مهار کنيد.
مواد غذايي بدون استرس
شير، ماست، دوغ، سوپ جو، سوپ تره فرنگي و سوپ قارچ جزو غذاهاي آرامبخش محسوب ميشوند.
شايد استرس براي شما دليلي براي کم اشتهايي محسوب شود اما بدانيد که مصرف
سه وعده صبحانه، ناهار و شام ضروري است. اين در حاليست که افزون بر سه وعده
غذا، کارشناسان تغذيه، گنجاندن دو ميان وعده در برنامه غذايي را توصيه
ميکنند.
عصرانهاي با منشاء گياهي - حيواني تلفيقي از سبزيجات، ميوهجات، غلات و
حبوبات مناسبتر است. غذاهاي سنتي نظير نان، پنير، گردو، کره، عسل، مربا،
شير و گاهي عدسي و يا حليمهاي خانگي در وعده صبحانه مفيد و مقوي است.
در کنار مواد انرژيزا، مغز به ويتامين ث هم نياز دارد، به همين جهت مصرف
سبزيجات و ميوهجات تازه ميتواند ضمن تامين ويتامين ث و آنتي اکسيدان
بدن، مغز را از آسيب راديکالهاي آزاد در امان نگهدارد.
انرژي لازم براي فعاليت مغز از طريق مصرف غذاهاي مختلف به خصوص حبوبات،
غلات که حاوي قندهاي مرکب با آزادسازي تدريجي قند هستند بهتر تامين ميشود
تا قندهاي سادهاي نظيرنانهاي خامهاي، بستنيها و شربتها.
استفاده حد متعارف مغزها و آجيل به خصوص بادام زميني در افزايش توان مغزي سودمند است.
چند توصيه
از ميان وعدههاي کم انرژي مانند هويج، کرفس، ذرت بو داده بدون روغن و کيکهاي برنجي با شکر کم استفاده کنيد.
- از انواع ميوههاي تازه و آب ميوهها به عنوان طعم دهندههاي شيرين استفاده کنيد.
- جوشاندههاي گياهي براي تسکين اعصاب مناسب هستند؛ ميتوانيد آنها را با يک قاشق غذاخوري عسل ميل کنيد.
- مصرف غذهاي حاوي تريپتوفان مانند مغزهاي گياهي(پسته، بادام، فندق و...)، موز و غلات کامل، دستگاه عصبي را تسکين ميدهند.
- اگر جزء افرادي هستيد که خيلي زياد دچار استرس ميشويد، هميشه مقداري از مواد حاوي پروتئين آماده را همراه داشته باشيد.
- مصرف مقدار کمي پروتئين در طول روز مانند پنير، تخم مرغ، مرغ و گوشت در شرايط استرس خستگي شما را رفع ميکند.
- در شرايط استرس از داروهاي آرام بخش استفاده نکنيد.