سلام دوستان عزیز انسانی؛
در این مطلب مطابق با بودجه بندی آزمون پیش رو (18 آذر) درسنامه‌ای از علوم و فنون ادبی تهیه شده است.
ویژگی‌های درسنامه:
1. خلاصه و مناسب برای مرور
2. ذکر نکات کنکوری و تست‌خیز کتاب درسی
نویسنده: فرهاد علی‌نژاد - رتبه 5 منطقه 3 کنکور سراسری 1395
قسمتی از درسنامه در زیر آمده است و مابقی آن را می‌توانید از قسمت فایل‌های ضمیمه دانلود کنید:
اختیارات زبانی:
اختیاراتی هستند که شاعر با چگونگی بیان و شیوه تلفّظ خود از آن‌ها بهره می‌گیرد. در هر زبانی برخی از واژگان (به تنهایی یا در جمله) دارای دو یا چند تلفّظ هستند و گوینده (شاعر) اختیار دارد هر کدام را که می‌خواهد به کار ببرد. (البته این کاربرد باید با آهنگ و وزن شعر سازگار باشد.) اختیارات زبانی، خود به دو دسته تقسیم می‌شوند: 1- حذف همزه 2- تغییر کمیت مصوّت‌ها
- حذف همزه
در فارسی اگر پیش از همزة آغاز هجا، حرف صامتی بیاید (همزه بین یک صامت و یک مصوّت قرار گیرد) و به تلفّظ در نیاید، می‌توان آن را حذف کرد.
- تغییر کمیت مصوت‌ها
شاعر در موارد خاصی مختار است که به ضرورت وزن شعر، مصوّت کوتاه را بلند و یا مصوّت بلند را کوتاه تلفّظ کند:
بلند تلفّظ کردن مصوّت‌های کوتاه: در موارد زیر شاعر می‌تواند به ضرورت وزن، مصوّت کوتاه را بلند به حساب آورد.
1- مصوّت کوتاه پایان واژه را به ضرورت وزن می‌توان کشیده تلفّظ کرد، تا مصوّت بلند به حساب آید.
2- کسرة اضافه
3- «و» (ضمه) عطف / ربط
4- مصوّت کوتاه «ـُ» در پایان واژه (تو)
5- مصوّت کوتاه «ـَ» در پایان واژه (نه)
