دوستان خوب سلام!
در این مطلب، رویکردهای مهم و اصلی دروس اختصاصی انسانی جمع بندی شده است:
* عربی اختصاصی:
1) ساختار و تعداد سؤالات در مباحث مختلف، تغییری نکرده است.
2) در سؤالات ترجمه توجه به ساختارهای موجود در کتاب درسی (لا نفی جنس، ما أجمَلَ، ما مِن، مفعول مطلق و....) کاملا مشهود است. این رویکرد در کنکور سال 1400 هم دیده می شد.
3) در سؤال مفهوم (194) مشابه سایر گروه های آزمایشی، ضرب المثل ها مدنظر قرار گرفته اند. این رویکرد جدید کنکور 1401 است.
4) در تست تحلیل صرفی و اعراب، باز هم مشابه کنکور 1400، سؤال به صورت «عیّن الخطأ» مطرح شده است.
5) در تست ضبط حرکات (198) برای نخستین بار از واژه های مشابه (ذنَب و ذنْب) بهره برده شده است. در سال های پیش، همواره نکات قواعدی مدّنظر بودند. این رویکرد جدید کنکور 1401 است.
6) از نظر بودجه بندی قواعد، از مجموع 7 سؤال، 3 سؤال از دهم، 3 سؤال از یازدهم و 1 سؤال از دوازدهم مطرح شده است. به نسبت سال های پیش، در عربی اختصاصی توجه زیادی به مباحث پایه شده است. البته باید این نکته را مدّنظر داشت که در قسمت عربی عمومی، قواعد دوازدهم بیشتر مورد توجّه قرار گرفتند.
(نگارش متن با همکاری: سید محمدعلی مرتضوی، رتبه 41 کنکور ریاضی، رتبه 123 کنکور زبان، سرگروه درس عربی آزمون های کانون، مدرس و مولف عربی کنکور)
--------------------------------------------------------------------
* ادبیات فارسی اختصاصی:
1) ترتیب همیشگی سؤالات ادبیات اختصاصی در این کنکور هم رعایت شده است: ابتدا سؤالات تاریخ ادبیات و سبکشناسی (بدون ترتیب میان این دو موضوع)، بعد سؤالات آرایه های ادبی، بعد از آن سؤالات قافیه و عروض (موسیقی شعر) و در انتها هم سؤالات قرابت معنایی.
2) در بخش سبک شناسی، 2 سؤال سبک شناسی کاربردی در میان سؤالات دیده می شود. (سؤال 1۳0 که مربوط به سبک شناسی نثر است و سؤال 104 درمورد سبکشناسی شعر). ویژگی اصلی این دو سؤال این است که متون نثر و نظم مذکور در آن ها در کتاب درسی دیده نمی شود و بنابراین، دانش آموزی می تواند به این سؤالات جواب دهد که در سبکشناسی متون به حدی از مهارت رسیده باشد و بتواند این مهارت را به متون خارج از کتاب درسی هم تعمیم دهد. این رویکرد جدید کنکور 1401 است.
3) مانند کنکورهای دو سال قبل، سؤال واژگان حذف شده است و به نظر می رسد طراحان کنکور، طرح سؤال واژگان را به ادبیات عمومی واگذار کرده اند.
4) در بخش موسیقی شعر هم یک سؤال تقریباً ترکیبی به چشم میخورد: سؤال 124 .در گزینه اول این سؤال، نوع ادبی ابیات مورد پرسش واقع شده است و در گزینه های دیگر، نکات مربوط به قافیه و موسیقی شعر مطرح شده است. این سؤال راه را برای این باز می کند که در کنکورهای بعدی، منتظر سؤال هایی باشیم که مباحث مختلف کتاب درسی همزمان در آن ها مطرح شود.
5) در کنکور 1401، تنوع تیپ سؤالات در بخش قرابت معنایی، به طرز محسوسی کم شده است. 4 سؤال از 5 سؤال قرابت معنایی دقیقاً تیپ یکسانی دارند.
(نگارش متن با همکاری: 1) فرهاد علی نژاد، سؤول درس و طراح ادبیات اختصاصی آزمون های کانون، رتبه 5 منطقه 1 کنکور انسانی / 2) سید علیرضا احمدی: مسؤول درس و طراح ادبیات اختصاصی آزمون های کانون، رتبه 41 کنکور سراسری انسانی، مدرس ادبیات کنکور )
--------------------------------------------------------------------
* ریاضی و آمار:
1) چیدمان سؤالات کاملاً مطابق با کتاب های درسی (از دهم تا دوازدهم) است.2 سؤال اول با مبحث معادله از ریاضی دهم آغاز شده، در ادامه سؤال های 103 تا 108، مربوط به مبحث تابع، از کتاب های دهم و یازدهم، سوال های 109 و 110، مبحث آمار از کتاب درسی دهم، سوال های 111 از مبحث منطق، سوال 112 از مبحث آمار از ریاضی یازدهم، سوال 113 از مبحث معادله و سوال 114 از مبحث آمار از کتاب دهم مطرح شده است. 6 سؤال پایانی نیز به ترتیب از فصل های کتاب دوازدهم (از هر فصل 2 سؤال) مطرح شده است.
2) در مجموع، از 20 سؤال، 9 سؤال از ریاضی دهم، 5 سؤال از ریاضی یازدهم و 6 سؤال از ریاضی دوازدهم است. توجه بیشتر به مباحث پایه دهم در کنکورهای 99 و 1400 نیز مشهود بود.
3) از لحاظ بودجه بندی مبحثی، بیشترین سؤال به مبحث تابع (6 سؤال) و آمار (5 سؤال) اختصاص دارد.
4) سوال های 106 و 112 ترکیبی (بین دهم و یازدهم) هستند.
5) سطح دشواری درس ریاضی در کنکور 1401، مشابه کنکورهای سراسری 98 و 99 است.
6) اکثر سؤالات بر اساس تمارین و مثال های کتاب درسی طراحی شده اند، اما می توان گفت سؤال های 105، 106، 109 و 113 رویکردی خلاقانه دارند.
(نگارش متن با همکاری: محمد بحیرایی، مسؤول درس ریاضی و آمار انسانی در آزمون های کانون، مدرس و مولف ریاضی کنکور)
--------------------------------------------------------------------
* اقتصاد:
1) در کنکور 1401، 8 سؤال به صورت مسأله و 7 سؤال به صورت متنی و مفهومی مطرح شده است. نسبت به سال های گذشته، تعداد مسائل افزایش یافته است. این رویکرد جدید کنکور امسال است.
2) سال های گذشته، در کنکور سراسری، سؤال های چندقسمتی متنی و مفهومی با یک یا دو بخش قابل پاسخگویی بودند، اما امسال برای پاسخگویی به این سؤالات، نیاز به بررسی همه قسمت های سوال داریم. این رویکرد جدید کنکور امسال است که موجب وقتگیر شدن درس اقتصاد شده است.
3) از لحاظ بودجه بندی تفکیکی مباحث، از فصل «آشنایی با اقتصاد»، 3 سؤال مستقل و 7 سؤال در ترکیب با سایر مباحث طرح شده است. از فصل «نهادهای پولی و مالی»، 2 سؤال در ترکیب با سایر مباحث طرح شده است. از فصل «توسعه اقتصادی»، 3 سؤال در ترکیب با سایر مباحث طرح شده است. از فصل «مدیریت کلان اقتصادی»، 5 سؤال در ترکیب با سایر مباحث طرح شده است. از فصل «اقتصاد جهان و ایران»، 2 سؤال در ترکیب با سایر مباحث طرح شده است.
4) می توان نتیجه گرفت بیشترین تعداد سؤال در کنکور 1401، به فصل اول (آشنایی با اقتصاد) اختصاص یافته است. (6 سؤال)
5) می توان گفت اکثر سوالات کنکور 1401، ترکیبی از فصول مختلف کتاب درسی هستند، بنابراین با تسلّط بر یک فصل، نمی توان به سوالی پاسخ داد.
6) در کنکور امسال، از مباحث «بازار سرمایه»، «اقتصاد ایران» و «اقتصاد ایران در مسیر پیشرفت» سؤال نداشتیم. (چه به صورت مستقل و چه به شکل ترکیبی)
(نگارش متن با همکاری: سارا شریفی، ناظر علمی کتاب آبی پیمانه ای اقتصاد، گزینشگر درس اقتصاد در آزمون های کانون، کارشناسی ارشد اقتصاد)
--------------------------------------------------------------------
* تاریخ:
1) از هر کتاب (دهم، یازدهم و دوازدهم) به طور مساوی 5 سؤال مطرح شده است.
2) تنها 1 سؤال از 15 سؤال به صورت چندعبارتی مطرح شده است.
3) در کنکور 1400، 4 سؤال به صورت ترکیبی از مباحث هر سه پایه مطرح شده بود، اما در کنکور 1401 تمامی سؤالات مستقل هستند و سؤال ترکیبی (بین پایه های مختلف) مشاهده نمی شود.
(نگارش متن با همکاری: حبیبه محبّی، مدرس و مؤلف عربی کنکور)
--------------------------------------------------------------------
* جغرافیا:
۱) سطح دشواری سؤالات، قابل انتظار و متعادل بوده است.
۲) 2 سوال از مفاهیم تصاویر کتاب درسی مطرح شده بود که نسبت به سال گذشته کم‌تر بود.
۳) اکثر تیپ سوالات در کنکور دو سال اخیر آمده بود. ۱ سوال دریافت از متن در جغرافیای یازدهم مطرح شده بود.
۴) 2 سوال از درس ۷ جغرافیای یازدهم مطرح شده بود.
۵) ۱ سوال از بخش فنون و مهارت‌های جغرافیایی دوازدهم آمده بود که تا به حال مطرح نشده بود. به نظر می‌رسد طراح، کاربردی بودن جغرافیای دوازدهم را مدنظر قرار داده است. این رویکرد جدید کنکور امسال است.
(نگارش متن با همکاری: زهرا دامیار، مسؤول درس جغرافیا در آزمون های کانون، رتبه 72 کنکور سراسری انسانی)
--------------------------------------------------------------------
* جامعه شناسی:
1) تمامی سوالات در چارچوب متن کتاب درسی طراحی شده بودند. در عین حال برخی از سوالات از نقاطی طرح شده بودید که چندان قابل پیش‌بینی نبود. زیرنویس عکس‌ها، بخوانیم و بدانیم‌ها و جدول‌ها، سهم قابل توجهی از سوالات را به خود اختصاص داده بودند. این رویکرد جدید کنکور امسال است.
2) مثل کنکورهای قبل، ترتیب سوالات براساس ترتیب پایه‌ها تنظیم شده بود و در آخر نیز سوالات ترکیبی از پایه‌های مختلف گنجانده شده بود.
3) سوالات ترکیبی و چندقسمتی، بیشترین تعداد سوالات را در کنکور دارند و تنها دو سوال تک‌قسمتی (سوالات 166 و 168) در بین 20 سوال این آزمون وجود دارد. در مجموع سوال جدیدی که از نظر فرم یا محتوا، ایده‌ی جدیدی را مطرح سازد و یا برای دانش‌آموز تازگی داشته باشد، مشاهده نمی‌شود.
4) از نظر بودجه بندی مقطع- محور، 4 سؤال از جامعه شناسی دهم، 3 سؤال از جامعه شناسی یازدهم، 6 سؤال از جامعه شناسی دوازدهم و 7 سؤال ترکیبی بین دو یا سه مقطع است. رویکرد قابل توجه در این زمینه، افزایش سهم سوالات مستقل پایه دهم است. 4 سوال ابتدایی این آزمون، به‌صورت مستقل از کتاب پایه دهم طراحی شده است؛ این در حالی است که در کنکورهای سال‌های قبل، حداکثر 2 سوال به‌صورت مستقل از این کتاب طراحی می‌شد. این رویکرد جدید کنکور 1401 است. از طرف دیگر، از تعداد سوالات مستقل از پایه یازدهم و پایه دوازدهم کاسته شده و به سوالات ترکیبی از دو یا سه پایه افزوده شده است.
(نگارش متن با همکاری: محمد ابراهیم مازنی، طراح و مولف درس جامعه شناسی در آزمون های کانون، مؤلف کتاب آبی پیمانه ای جامعه شناسی کنکور، رتبه 6 کنکور سراسری انسانی)
--------------------------------------------------------------------
* روان شناسی:
1) تمامی سؤالات بر مبنای مباحث، فعالیت‌ها و تمرین‌های کتاب درسی طراحی شده‌اند.
2) ترتیب قرارگیری سؤالات در آزمون، از نظر پیشروی کتاب یا مبحث، نظم معناداری داشته و به ترتیب پیشروی دروس کتاب درسی گزینش شده‌اند.
3) همانند سال‌های قبل تیپ سؤالات درس روان شناسی همچنان در دو سبک حفظی و مفهومی طرح می‌شوند اما برخلاف سال های گذشته، تیپ سوالات چند قسمتی بیشتر دیده می‌شود و نیمی از سوالات بدین نحو طرح شده اند. این رویکرد جدید کنکور 1401 است.
4) سطح دشواری درس روانشناسی دشوارتر از حد انتظار بود. سؤالات این درس در حالت کلی به سمت مفهومی شدن سوق پیدا کرده‌اند و در بین آن‌ها، سؤالاتی که از مثال‌های خارج از کتاب درسی استفاده شده، بیشتر از سال‌های قبل به چشم میخورد.
5) كنكور 1401 از نظر بودجه‌بندي تقریباً مشابه كنكور سال های گذشته است. در این درس سؤالات کنکور سراسری به طور مناسب بین همه درس‌ها توزیع شده است.
6) بيشترين تعداد تست مربوط به درس دوم و كمترين آن‌ها مربوط به درس اول و سوم بوده است و از مابقی دروس 3 سوال طرح شده است.
7) در کل رویکرد درس روان شناسی به سمت مفهومی تر شدن رفته است و دانش‌آموزان با حفظ طوطی وار مطالب نمی‌توانند به درصد مطلوبی دست پیدا کنند و بیش از نیمی از سوالات در این قالب آمده اند.
(نگارش متن با همکاری: مهسا عفتی: مسؤول درس روانشناسی در آزمون های کانون، رتبه 228 کنکور سراسری انسانی)