تلمیح_ایستگاه چهارم آرایه_ادبیات فارسی_سمیرا معروف

درود به دوستاي گل كنكوري😌🍃
من سيده سميرا معروف هستم  رتبه168 كنكور انساني و قراره توي اين قسمت باهم مهم ترين نكات آرايه هاي ادبي كنكور و تستاي نمونه رو تحت عنوان "ايستگاه كوئيك مرور آرايه ها" داشته باشيم كه مطمئنم مرور كردن نكاتشون قبل آزمون هاتون بسيار كمكتون ميكنه كه تست هاي مهم آرايه ادبي رو بدون غلط پاسخ بديد
به مرور آرايه هاي تخصصي رشته انساني روهم قرار ميديم تا دوستاي عزيز هر سه رشته بتونن از مطالب استفاده كافي و وافي رو ببرن.😊🍃 

تعریف 

هرگاه گوینده کلام برای تاکید بر موضوعی یا تایید آن و یا رونق و رواج کلام خویش به آیه.حدیث.داستانی مشهور یا واقعه ای تاریخی در حد اختصار اشاره کند از تلمیح بهره گرفته است.

الف) آیه: آیه می تواند نشانه دار یا بی نشانه باشد.

نشانه دار یعنی: واژه ای از آیه قرآن عینا در کلام آمده باشد.

مثال: آمد موج الست کشتی قالب ببست(الست از واژگان قرآنی است) 

بی نشانه یعنی: ترجمه یا مضمون آیه در کلام آمده باشد.

مثال: بلند آن سر که او خواهد بلندش/نژند آن دل که او خواهد نژندش

مفهوم این آیه اشاره به این دارد که خداوند هرکه را بخواهد عزیز میکند و هرکه را بخواهد ذلیل میکند که یادآور آیه( تغز من تشاء و تذل من تشاء است)

ب) داستانی مشهور: بیت یادآور یکی از داستان های کهن عاشقانه ایرانی. زندگی پیامبران و...باشد.

چند نمونه:

برقی از منزل لیلی بدرخشید سحر/وه که با خرمن مجنون دل افگار چه کرد(اشاره به داستان لیلی و مجنون)

غرق خون بود و نمی مرد ز حسرت فرهاد/خواندم افسانه ی شیرین و به خوابش کردم(اشاره به داستان شیرین و فرهاد)

من از آن حسن روز افزون که یوسف داشت  دانستم/ که عشق از پرده عصمت برون آرد زلیخا را

( اشاره به داستان حضرت یوسف)

ج) واقعه تاریخی: بیت تداعی کننده یک واقعه تاریخی در گذشته باشد.

چند نمونه:

به جز از علی که آرد پسری ابوالعجایب/ که علم کند به عالم شهدای کربلا را

(تلمیح به واقعه کربلا)

شبگیر ما در روز خیبر یاد بادا/ قهر خدا در خشم حیدر یاد بادا( تلمیح به واقعه خیبر)

چند نمونه تست:

1) در کدام بیت، «تلمیح» به کار نرفته است؟

1.ز سر تا نگذری، بر لب میاور گفت‌وگوی حق                  که منصور این سخن را بر فراز دار می‌گوید

2. نعمت شود زیاده به قدر زبان شکر                            نخلی است این، که ریشهٔ آن در دهان توست

3. تسبیح گوی او نه بنی‌آدم‌اند و بس                          هر بلبلی که زمزمه بر شاخسار کرد

4. صورت من همه او شد، صفت من همه او                لاجرم کس من و ما نشود اندر سخنم

تحلیل تست: پاسخ صحیح گزینه4 است.

خب همانطور که مشاهده میکنید صورت سوال از ما بیتی را خواسته که تلمیح ندارد. پس سه گزینه دیگر تلمیح دارند که به تشریح آن ها می پردازیم:

گزینه1: اشاره به داستان منصور حلاج

گزینه2: اشاره به آیه(لئن شکرتم لازیدنکم: اگر خدارا شکر و سپاس بگویید بر نعمت شما می افزاید)

گزینه3: اشاره به آیه(یسبح لله ما فی السماوات و الارض: هرآنچه در آسمان ها و زمین است به ستایش خداوند مشغول است)

2) در کدام گزینه آرایه ی تلمیح به کار نرفته است؟

1.یوسف آخر زمان آید به دوران غم مخور 

2.بر کمانش تیر آرش را نمی دیدند

3.چون سگ اصحاب کهف آن خرس زار

4.غم دل به دوست گفتن چه خوش است شهریارا

تحلیل تست: پاسخ صحیح گزینه4 است.

تشریح سایر گزینه ها:

گزینه1: اشاره به داستان حضرت یوسف

گزینه2:اشاره به داستان آرش کمانگیر

گزینه3:اشاره به داستان اصحاب کهف

3) در کدام گزینه آرایه‌ی تلمیح دیده می‌شود؟

1.همه با هم برادر وطنیم

2.فردا اگر درنگ کنی و روشن شود هوا، کوچه‌های شهر جایی برای جنگ می‌شود

3.تو دادی مرا گردی و دستگاه

4. الا ای یوسف مصری که کردت سلطنت مغرور

تحلیل تست: پاسخ صحیح گزینه4 است

گزینه چهارم تلمیح به داستان حضرت یوسف دارد.

ایستگاه های قبلی آرایه های ادبی :

اسلوب معادله_ایستگاه اول آرایه_ادبیات فارسی_سیده سمیرا معروف

مراعات نظیر_ایستگاه دوم آرایه_ادبیات فارسی_سمیرا معروف

تضمین_ایستگاه سوم آرایه_ادبیات فارسی_سمیرا معروف