تضمین_ایستگاه سوم آرایه_ادبیات فارسی_سمیرا معروف

درود به دوستاي گل كنكوري😌🍃

من سيده سميرا معروف هستم  رتبه168 كنكور انساني و قراره توي اين قسمت باهم مهم ترين نكات آرايه هاي ادبي كنكور و تستاي نمونه رو تحت عنوان"ايستگاه كوئيك مرور آرايه ها" داشته باشيم كه مطمئنم مرور كردن نكاتشون قبل آزمون هاتون بسيار كمكتون ميكنه كه تست هاي مهم آرايه ادبي رو بدون غلط پاسخ بديدبه مرور آرايه هاي تخصصي رشته انساني روهم قرار ميديم تا دوستاي عزيز هر سه رشته بتونن از مطالب استفاده كافي و وافي رو ببرن.😊🍃

تعریف: 

هرگاه گوینده ی کلام برای تاکید موضوعی یا تایید آن و رونق و رواج کلام خویش. جمله ای از یک آیه یا حدیث. بیت یا مصرع و یا سخنی مشهور از دیگران را عینا در کلام خود بیاورد. از تضمین بهره گرفته است.

نکته مهم1:

 برای تشخیص این آرایه پیشینه ادبی لازم است و شما باید از قبل آن را شنیده باشید و حضور ذهن داشته باشید و هیچ فرمول خاصی ندارد. ولی در کل نگران نباشید. در کنکور سراسری طراح سوال در حد سوادتان به شما بیت دارای تضمین می دهد پس مهم ترین کاری که شما باید انجام دهید تسلط بر موارد تضمین دار در کتاب های ادبیات عمومی و تخصصیتان است.

نکته2: 

گاهی اوقات طراح برای راحتی شما مصرعی که تضمین دارد را بین دو " " قرار میدهد که در این صورت تشخیص آن بسیار راحت خواهد بود.

نکته3: 

گاهی اوقات شاعر خودش به شما کمک میکند و در کلام خود اشاره میکند که قرار است در مصرع بعدی از کسی تضمین کند. برای مثال به این بیت شهریار توجه کنید:

به شهر عشق منم شهریار وچون حافظ/"منم که شهره ی شهرم به عشق ورزیدن"

در این بیت شهریار خودش در آخر مصراع اول گفته : چون حافظ

یعنی میخواهد در مصرع بعدی از حضرت حافظ نقل قول کند.

در کل این را هم گوشه ذهنتان داشته باشید که در اشعار شهریار تلمیحات و تضمین های متعددی از حافظ دیده میشود.

بریم سراغ نمونه ها:

1-چشم حافظ زیر بام قصرآن حوری سرشت/شیوه ی جنات تجری تحت الانهار داشت

همانطور که می بینیم که حافظ در مصرع دوم از آیه72 سوره توبه تضمین کرده است.

2-خیز تا خاطر بدان ترک سمرقندی دهیم/کز نسیمش بوی جوی مولیان اید همی

در این بیت نیز حافظ قسمت مشخص شده در مصرع دوم را از رودکی تضمین کرده است.

3-همه شب در این امیدم که نسیم صبحگاهی/ به پیام آشنایی بنوازد آشنارا

شهریار کل این بیت را از حافظ تضمین کرده است.

چند تست:

1-کدام گزینه دارای آرایهٔ «تضمین» است؟

1) چو من مدیح تو گویم نیایدم حاجت/ که در مدیح تو مدح دگر کنم تضمین

2) ورد صاحب‌نظران فاتحهٔ روی تو باد/ قل هو الله احد حرز دو ابروی تو باد

3) ور بود در فقر جان یک ذره چیز/ حال کاد الفقر باشد کفر نیز

4) سماع قول الست از خودم چنان بربود/ که باز می‌نشناسم الست را ز بلی

پاسخ صحیح گزینه2 است

تحلیل تست:

گزینه1: تضمین وجود ندارد

گزینه2: تضمین وجود دارد و عین آیه قول هوالله احد از قرآن تضمین شده.

گزینه3:تضمین وجود ندارد (کادالفقر تضمین نیست صرفا یک عبارت عربی به معنای فقر نزدیک است می باشد که شاعر استفاده کرده است)

گزینه4: تضمین ندارد/ واژه"الست" تلمیح دارد.

2-در کدام بیت هر دو آرایهٔ «تضمین» و «جناس» مشهود است؟

1) کل یوم هو فی شان ز جه کردند بیان / یعنی اوصاف کمال تو ندارد پایان

2) صائب این آن غزل حافط شیرین سخن است / مطرب عشق عجب ساز و نوایی دارد 

3) ای باغ کردی صبرها، در دی سیدت ابرها / الصبر مفتاح الفرج، ای صابران راستین 

4) دل روشن که در چاه ریاضت افکنی، بینی / به تخت مصر عزّت عاقبت چون ماه کنعانش

پاسخ صحیح گزینه3 است.

تحلیل تست: خب در این نمونه باید دنبال گزینه ای بگردیم که هم جناس داشته باشد(منظور جناس ناقص است)و هم تضمین.

گزینه1: کل یوم هو فی شان تضمین از قرآن کریم است ولی بیت جناس ندارد.

گزینه2:بیت تضمین دارد و صائب تبریزی مصرع دوم را از حافظ تضمین کرده ولی جناس ندارد.

گزینه3: الصبر مفتاح الفرج تضمین از قرآن کریم است/ بین واژگان صبر و صابر جناس وجود دارد

گزینه 4:بیت تضمین ندارد و فقط تلمیح به داستان یوسف پیامبر دارد/ بین چاه و ماه جناس وجود دارد.

3-کدام گزینه دارای آرایهٔ تضمین و تشبیه می‌باشد؟

1) بار فراق دوستان بس که نشته بر دلم / نیست میسرم دگر کز دل خود فروهلم 

2) در میکده هبانم و در صومعه عابد / گه معتکف دیرم و گه ساکن مسجد 

3) زاهدا می بنوش رندانه / فاتقوا الله یا اولی‌الباب 

4) زان گل بشکفتهٔ سیراب مست / یاد یار مهربان آید همی

پاسخ صحیح گزینه1 است

تحلیل تست:

گزینه1: سلمان امینی مصرع اول را از سعدی تضمین کرده است./ بار فراق نیز اضافه تشبیهی(تشبیه فشرده) است.

گزینه2: در این بیت نه تضمین داریم و نه تشبیه!

گزینه3:در این بیت تشبیه نداریم ولی مصرع دوم تضمین از قرآن کریم است.

گزینه 4: در این بیت نیز تشبیه نداریم  ولی شاعر مصرع دوم را از رودکی تضمین کرده است.

تهیه کننده: سیده سمیرا معروف

رتبه168 کنکور انسانی99

ایستگاه اول :

اسلوب معادله_ایستگاه اول آرایه_ادبیات فارسی_سیده سمیرا معروف

 ایستگاه دوم :

مراعات نظیر_ایستگاه دوم آرایه_ادبیات فارسی_سمیرا معروف