اسلوب معادله_ایستگاه اول آرایه_ادبیات فارسی_سیده سمیرا معروف

درود به دوستاي گل كنكوري😌🍃
من سيده سميرا معروف هستم  رتبه168 كنكور انساني و قراره توي اين قسمت باهم مهم ترين نكات آرايه هاي ادبي كنكور و تستاي نمونه رو تحت عنوان "ايستگاه كوئيك مرور آرايه ها" داشته باشيم كه مطمئنم مرور كردن نكاتشون قبل آزمون هاتون بسيار كمكتون ميكنه كه تست هاي مهم آرايه ادبي رو بدون غلط پاسخ بديد
به مرور آرايه هاي تخصصي رشته انساني روهم قرار ميديم تا دوستاي عزيز هر سه رشته بتونن از مطالب استفاده كافي و وافي رو ببرن.😊🍃

 شرایط اسلوب معادله:

1-:بر سر مصراع دوم. حرف ربط وابسته ساز به گونه ای که آن مصراع را به مصراع اول وابسته سازد( به ویژه حرف ربط "که") نیامده باشد.

2-: بر سر مصراع دوم. می توان یکی از موارد "همچنان که".

"همان گونه که" یا "همانطور که" آورد.

3-:شاعر در یک مصراع(بیشتر در مصراع اول) موضوعی مطرح میکند و سپس در مصراع دیگر با آوردن نمونه مثالی برای آنچه بیان کرده است به توجیه و تفهیم آن می پردازد.

4-: بین دو مصراع ارتباط مفهومی وجود دارد ولی به هیچ عنوان وابستگی مفهومی وجود ندارد. یعنی هریک از دو مصراع بدون دیگری هم در معنی و مفهوم کامل است.

مثال:

دل من نه مرد آن است که با غمش برآید/مگسی کجا تواند که بیفکند عقابی

همانطور که می بینیم مصرع دوم این بیت با حرف وابسته ساز "که"شروع نشده.

برسر مصراع دوم هم میتوان "همانطورکه" اورد بدین صورت اگر معنی کنیم میشود: دل من مرد آن نیست که چاره غم خود کند "همانطور که" یک مگس توانایی این را ندارد که بخواهد عقابی را به زمین بزند.

دقیقا در این بیت هم شاعر برای موضوع کلی مورد بحث خود در مصراع اول(ناتوانی) در مصراع دوم مثال آورده است.

بین دو مصرع نیز وحدت موضوع وجود دارد و وابستگی مفهومی وجود ندارد چنانکه در مصرع اول شاعر درباره ناتوانی در مقابله با غم سخن گفته و در مصرع دوم در باب ناتوانی مگس در بر زمین زدن عقاب صحبت کرده. پس وجه اشتراک و مفهوم کلی هردومصرع به نوعی مفهوم "ناتوانی" است ولی دو مصرع تکمیل کننده هم نیستند و استقلال مفهومی دارند و هریک به تنهایی دارای معنی است.

چند نمونه تست:

در همۀ گزینه‌ها آرایۀ اسلوب معادله موجود است به‌جز:

1) جویای تو با کعبه گل کار ندارد / آیینۀ ما روی به دیوار ندارد

2) دلم ز گریه مستانه هم صفا نگرفت / فغان که آب شد آیینه و جلا نگرفت

3) ز رفتگان، ره دشوار مرگ شد آسان / گذشتگان، پل این سیل خانه پردازند

4) نمی‌بود اینقدر خواب غرور دلبران سنگین / اگر می‌داشت آوازی شکست شیشۀ دل‌ها

تحلیل تست: پاسخ صحیح گزینه4است.

طبق خواسته ی صورت سوال ما باید بیتی را پیدا کنیم که اسلوب معادله ندارد که آن گزینه 4است.همانوطور که می بینیم در گزینه چهارم مصرع دوم با حرف ربط وابسته ساز"اگر" شروع شده و این دو مصرع تکمیل کننده هم هستند. و مرتب شده آن میشود: اگر شکست شیشه ی دل آواز سنگینی می داشت.خواب غرور دلیران اینقدر سنگین نمی بود. که پر واضح است که اسلوب معادله ندارد.

2-در کدام بیت آرايۀ «اسلوب معادله» وجود دارد؟

1) فلک با مردم ممتاز خصمی بیشتر دارد / کمان اول کند آواره تیرِ روی ترکش را

2) می‌کند هر کس که بر عمر سبکرو اعتماد / می‌گذارد بر سر ریگ روان بنیاد را

3) ناله‌ام بسیار بی‌رحمانه بر آهنگ زد / سخت می‌ترسم به رحم آرد دل صیاد را

4) حاجت پا سنگ نبود سنگ چون باشد تمام / بر غم خود چند افزایی غم اولاد را

تحلیل تست:پاسخ صحیح گزینه1است.

بیت گزینه1 میگوید فلک با مردمی که ممتاز هستند خضومت بیشتری دارد و در بیت دوم برای آن شاهد مثالی ذکر کرده و میتوان گفت:(همانطور که  کمان اول تیر روی ترکش را آواره میکند!)

وجه شباهت مفهومی هردو مصرع( بی وفایی کردن و خصومت کردن و آواره کردن است) و هردو مصرع نیز استقلال مفهومی دارند و بیت دومی فقط شاهد مثال بیت اول است. پس در این بیت اسلوب معادله داریم.

3-در کدام بیت علاوه بر «اسلوب معادله» «استعاره» هم به کار رفته است؟

1) لعل را گر مهر نبود باک نیست / عشق را در پای غم غمناک نیست

2) دل نازک به نگاه کجی آزرده شود / خار در دیده چو افتاد کم از سوزن نیست

3) دل به آسانی ز مژگان بتان نتوان گرفت / طعمه از سر پنجۀ شیران گرفتن مشکل است

4) نخل بی‌جا ندهد غير خجالت اثری / تیر کج باعث رسوایی تیرانداز است

تحلیل تست:پاسخ صحیح گزینه 3 است.

خب این بیت ترکیبی است و باید دنبال گزینه ای بگردیم که هردو آرایه استعاره و اسلوب معادله را داشته باشد.

در گزینه اول که اصلا استعاره نداریم (دقت کنید لعل اینجا در معنای خود به کار رفته)ولی اسلوب معادله داریم

در گزینه دوم هم استعاره نداریم.ولی اسلوب معادله داریم

در گزینه سوم هم استعاره داریم و هم اسلوب معادله:

بتان: استعاره از معشوقان و زیبارویان است

بررسی اسلوب: بیت میگوید که همانطور که نمیشود به راحتی از مزگان زیبارویان دل کند. از سرپنجه شیر طعمه گرفتن هم مشکل است و وجه شباهت هردو مصرع(مشکل بودن) است.

در گزینه چهارم هم استعاره وجود ندارد ولی اسلوب معادله وجود دارد.

تهیه کننده : سیده سمیرا معروف

رتبه168کنکور انسانی