کنش اجتماعی – جامعه شناسی دوازدهم – علی عباسی جو

درسنامه جامعه شناسی دوازدهم مطابق آزمون 19 آذر به قلم علی عباسی جو

کنش اجتماعی – جامعه شناسی دوازدهم –  علی عباسی جو

 

سلام و درود خدمت دانش آموزان گرامی

 بنده علی عباسی جو دانشجوی آموزش زبان و ادبیات فارسی و رتبه 988منطقه دو قصد دارم در این مطلب  به نکات مرتبط با کنش اجتماعی از جامعه شناسی دوازدهم  بپردازم . 

من در کنکور سراسری جامعه شناسی را 77درصد پاسخ دادم.

 

 

جنگ های نامنظم

جنگ های نامنظم مبتنی بر آگاهی فرهنگی و جغرافیایی سربازان محلی یک منطقه است که قادرند با امکانات محدود در برابر یک ارتش بزرگ مقاومت کنند ،  در این جنگ‌ها افراد از نظر موجود پیروی نمی کنند بلکه از آن فراتر می روند و با  ارزش ها و معانی پیوند می خورند و متناسب با موقعیت خاص جغرافیایی و فرهنگی خود عمل می کنند . سربازان به سبب انگیزه های اخلاقی و آرمان‌های معنوی ایشان توانی فراتر از نظم موجود به دست می آورند .

 

خشت بنای جامعه

کنش اجتماعی ، خشت و بنای جامعه است و تمامی پدیده های اجتماعی و خرد و کلان از جمله ساختار اجتماعی با کنش های اجتماعی افراد پدید می آیند . ساختارهای اجتماعی هر چه قدر جا افتاده باشند با کنش های افراد به وجود آمده اند .

مشکلات و مسائل اجتماعی بیرون از دایره نفوذ انسان ها نیستند و همهٔ انسان ، با کنش اجتماعی خود در تغییر وضع موجود یا حفظ آن اثر می گذارند ، میزان اثر گذاری همهٔ انسان ها یکسان نیست و صاحبان برخی مشاغل نسبت به سایرین اثرگذاری بیشتری دارند .

زندگی اجتماعی انسان و نظم همزاد یکدیگرند اما انسان ها صرفاً مجریان نظم نیستند بلکه قادرند با توجه به آرمان‌ها و ارزش‌های خود نظم اجتماعی را تغییر دهند .

به میزانی که آرمان‌ها و ارزش‌های اجتماعی بالاتر باشد و انگیزه قوی تری برای تحقق بخشیدن به آنها وجود داشته باشد تغییرات مهم تر ایجاد خواهد شد .

 

نادیده گرفتن کنش اجتماعی

انسان در شرایط گوناگون رفتارهای متفاوتی از خود نشان می دهد ؛ به همین دلیل کنش انسان را نمی‌توان فقط با روش تجربی تحلیل کرد زیرا روش تجربی توان فهم معنای کنش انسان ها ندارد .

رویکرد تبیینی با تمرکز بر مشاهدات ، معنای کنش انسان را نادیده می‌گیرد .

نادیده گرفتن کنش ، به معنای نادیده گرفتن ویژگی‌های آن است که پیامدهایی دارد ؛

ویژگی خلاقیت زدایی  : پیامد خلاقیت زدایی ، به نادیده گرفته شدن  ارادی بودن کنش می انجامد ، جامعه شناسی تبیینی با تاکید بیش از اندازه بر نظم اجتماعی و یکسان دانستن نظم اجتماعی و نظم طبیعی ، اراده و خلاقیت انسان را نادیده می‌گیرند . ماکس وبر از سلطه چنین نظمی به قفس آهنین تعبیر می‌کند . تاکید بیش از اندازه بر نظم اجتماعی به تدریج باعث می شد افراد بدون آن که بدانند این نظم برای تحقق چه آرمان‌ها و ارزش‌هایی است ، صرفاً آن را رعایت کنند و موجب سرکوب شدن روحیه خلاقیت انسان در بسیاری از عرصه ها می شود .

 

ویژگی ارزش زدایی : ارزش زدایی به نادیده گرفتن هدفدار بودن کنش می انجامد . در جامعه شناسی تبیینی کنش های غیر قابل مشاهده نادیده گرفته می شوند که بسیاری از آنها  قابل توضیح نیستند .

ارزش بودن مهربانی و ضد ارزش بودن کینه‌توزی قابل فهم نیست زیرا با استفاده از روش تجربی امکان فهم این مفاهیم وجود ندارد ، کسانی که فقط روش های تجربی را مهمتر می‌دانند دچار اخلاق گریزی می شوند ‌زیرا بسیاری از کنش های عاطفی، هنری، اخلاقی و مذهبی با رویکرد تبیینی قابل توضیح نیستند .

 ویژگی معنا زدایی :معنا زدایی که باعث نادیده گرفته شدن ویژگی آگاهانه و معنادار بودن کنش می شود . در رویکرد تبیینی معنای کنش نادیده گرفته می‌شود . بیشتر مطالعات تبیینی به توصیف و خصوصیات و رفتارهای قابل مشاهدهٔ انسان محدود می‌شود ، همچنین این رویکرد به توصیف رفتار های قابل مشاهده انسان محدود می شود و از تفسیر کنش انسان‌ها باز می ماند .

 

تاکید بیش از اندازه رویکرد تبیینی بر نظم اجتماعی ، به حذف اراده و خلاقیت ، ارزش و اخلاق و آگاهی و معنا از زندگی اجتماعی می انجامد .

 نظریه پردازان کنش اجتماعی آگاهی و معناداری را مهم‌ترین ویژگی یک کنش می‌دانند و اراده و ارزش را تابع آگاهی می دانند  همین نگاه مسیر را برای عبور از جامعه شناسی تبیینی و روی آوردن به جامعه شناسی تفسیری هموار ساخت.

 

تست اول :

 ترتیب هر یک از عبارت زیر با کدام گزینه مرتبط است؟

  • حاکم و شکل دهنده به اقدامات افراد 
  • عبور جامعه شناسی تبیینی به جامعه شناسی تفسیری
  •  پدیدآورنده پدیده های خرد و کلان جامعه
  • 1.نظم اجتماعی - برجسته کردن برخی از ویژگی‌های کنش - کنش انسانی
  • 2. نظام اجتماعی- تاکید بر رویکرد و روش تجربی - کنش انسانی 
  • 3.نظم اجتماعی - بعد از طی کردن برخی از ویژگی‌های کنش – کنش اجتماعی 
  • 4.نظام اجتماعی - تاکید بر رویکرد روش تجربی - کنش اجتماعی

تست دوم ( کنکور ۹۸خارج) : 

نادیده گرفتن کنش در زندگی اجتماعی چه پیامدهایی دارد ؟

  1. 1.سرکوب روحیه خلاق انسان ها - اخلاق گریزی - معنا زدایی
  2. 2.تاکید بر ارادهٔ انسان - رعایت صرف نظم اجتماعی - معنا زدایی
  3. 3.نفی اراده - تاکید بیش از حد بر نظم اجتماعی - متفاوت بودن رفتار انسان‌ها 
  4.  4.یکسان دانستن نظم اجتماعی و نظم طبیعی -ارزش زدایی - مقدار شاهکارهای هنری

 

جواب تست اول : گزینه ۳

جواب تست دوم : گزینه ۱

 

 

منبع :

Menu