یاسین مهدیان - رتبه 41 انسانی- آموزش زبان و ادبیات فارسی فرهنگیان
نکته :
حافظه با توجه به نوع اطلاعات ، به دو دسته طبقه بندی می شود :
1- معنایی : دانش عمومی در آن ذخیره می شود. ( مثال : همین درس روانشناسی که شما در حال خواندن آن هستید، مربوط به حافظه معنایی است.)
2- رویدادی : در بر گیرنده تجربه مشخصی است که به یک زمان و مکان مشخصی مربوط می شود. به عبارتی دیگر تمام خاطراتی که در ذهن شماست، مربوط به این حافظه است. ( مثال : دیروز ساعت 10 صبح به فروشگاه رفتم. )
1- در هریک از موارد زیر، با کدام نوع از حافظه سر و کار داریم؟ (تالیفی)
- تعریف روانشناسی عبارت است از : علم مطالعه رفتار و فرایند ذهنی(شناخت) .
- جامعه شناسی تبیینی، جوامع را همچون پدیده های طبیعی در نظر می گیرد.
- در جلسه آزمون قبلی کانون، با ارامش به تمامی سوالات فلسفه و منطق پاسخ دادم.
1) معنایی – رویدادی – رویدادی 2) معنایی-معنایی-رویدادی
3) رویدادی – رویدادی – معنایی 4) رویدادی-معنایی-رویدادی
پاسخ : گزینه 2 – در موارد اول و دوم با تعاریف و دانش عمومی سر و کار داریم ،پس مربوط به حافظه معنایی است.
در مورد سوم، با تجربه و خاطره خاصی رو به رو هستیم که مربوط به حافظه رویدادی است.
نکته :
عوامل مختلفی در ایجاد فراموشی و از بین رفتن اطلاعات موجود در حافظه ما، نقش دارند. از این عوامل، می توان موارد زیر را نام برد:
1. گذشت زمان : همه ما شرایطی را تجربه کرده ایم که بعد از مدتی، اطلاعات را فراموش کرده ایم. (مثال: دانش آموزی که درس تاریخ را مطالعه می کند اما روز بعد، نیمی از مطالب را فراموش می کند.)
2. تداخل اطلاعات :وقتی اطلاعات پشت سر هم دیگه وارد حافظه شوند، حافظه مطالب جدید را جایگزین مطالب قبلی می کند. (مثال: وقتی دانش آموزی درس تاریخ را نخوانده است، شب امتحان به دلیل حجم زیاد مطالب، هرچه مطالعه می کند، می بیند که مطالب قبلی را یادش رفته است.)
3. عوامل عاطفی :اگر چیزی را دوست داشته باشیم، مدت طولانی تری در حافظه ما ذخیره می شود و بالعکس. (مثال: اگر شما درس تاریخ را دوست داشته باشید، مطالب را بهتر فرا می گیرید و اگر چندان علاقه ای به آن نداشته باشید، مطالعه کردن آن برایتان دشوارتر خواهد بود.)
4. عدم رمزگردانی : گاهی به بعضی چیزها توجه کافی نداریم، به همین دلیل در بازیابی آن دچار مشکل می شویم. (مثال: شما تعداد پله های خانه تان را نمی دانید، به علت اینکه به آن توجه نکرده اید.)
5- مشکلات مربوط به نشانه های بازیابی : گاهی نشانه های کافی برای یادآوری و بازیابی مطلب مورد نظر نداریم. (مثال: در بازی بیست سوالی، نشانه های کافی برای یادآوری اطلاعات نداریم و با گذشت هر مرحله، نشانه های مربوطه بیشتر می شوند و در نتیجه بازیابی آن اطلاعات، راحت تر می شود.)
2- هریک از موارد زیر، به کدام عامل فراموشی اشاره دارد؟ (تالیفی)
- مینا که به فیلم و سریال علاقه فراوانی دارد، نام بازیگران را به راحتی به یاد می آورد.
- عاطفه در کلاس درس از معلم خود خواست تا استراحتی بین مطالب به آنها داده شود تا مطالب را بهتر یاد بگیرند.
- مهسا که درس روانشناسی را به خوبی خوانده بود، در هفته بعد احساس کرد که بعضی مطالب را فراموش کرده است.
1) عوامل عاطفی – گذشت زمان – گذشت زمان 2) عوامل عاطفی – تداخل اطلاعات – تداخل اطلاعات
3) عوامل عاطفی – تداخل اطلاعات – گذشت زمان 4) گذشت زمان – تداخل اطلاعات – گذشت زمان
پاسخ : گزینه 3 – مینا به دلیل علاقه اش، نام بازیگران را به خوبی به خاطر سپرده است. : عوامل عاطفی
عاطفه به خاطر اینکه تداخلی بین مطالب قدیمی و مطالب جدید پیش نیاید، از معلم خود طلب استراحت کرد. : تداخل اطلاعات
مهسا با گذشت یک هفته مطال را فراموش کرده است. : گذشت زمان
نکته :
چند روش برای داشتن حافظه قوی تر:
1. بیان اهمیت مطالب : مطالب مهم و کاربردی را دوست داریم. چیزی را که دوست داشته باشیم، به راحتی رمزگردانی می شود. پس مطالب مهم و با اهمیت، به راحتی رمزگردانی می شوند. « نوع این استدلال رو شما بگین :) »
2. بسط معنایی : برای اینکه یک مفهوم به راحتی در حافظه ذخیره شود، از مثال های مختلف استفاده می کنیم.
3. تمایز بخشی : برجسته کردن تفاوت دو مفهوم به لحاظ ظاهری و معنایی است.
4. یادگیری با استراحت : برای کاهش تداخل مطالب، می توانیم از یادگیری با استراحت استفاده کنیم. « به مورد دومِ تستِ بالا توجه کنین.»
5. مرور کارآمد : برای کنترل اثر گذشت زمان، از مرور استفاده می کنیم.
6. ساماندهی مطالب : نظم بخشی و قفسه بندی اطلاعات است.
7. آزمون مکرر : شرکت در آزمون های مکرر، باعث می شود تا ما در بازیابی اطلاعات موفق تر باشیم.
3- همه گزینه ها درست هستند، به جز ... . (تالیفی)
1) بسیاری از مشاوران تحصیلی، برای موفق شدن در کنکور، شرکت در آزمون های آزمایشی را توصیه می کنند. آزمون دادن باعث می شود تا اطلاعات را بهتر و آسانتر بازیابی کنیم.
2) ساماندهی یکی از فنون بهسازی حافظه است و به معنای نظم بخشی به اطلاعات است.
3) هرموقع که تفاوت دو اطلاعات را صرفا به لحاظ معنایی برجسته کنیم، با تمایزبخشی رو به رو هستیم.
4) برای اینکه مفاهیم روانشناسی را بهتر به خاطر بسپاریم، مثال زدن روش خیلی خوبی است که به لحاظ علمی، «بسط معنایی» نام دارد.
پاسخ : گزینه 3 – تمایزبخشی به معنای برجسته کردن تفاوت میان دو مفهوم، هم به لحاظ ظاهری و هم به لحاظ معنایی است.
نکته :
مراحل حافظه به ترتیب عبارت است از :
1. رمزگردانی : گام به حافظه سپردن اطلاعات است.
2. ذخیره سازی (اندوزش) : نگهداری اطلاعات در حافظه.
3. بازیابی : به خاطر آوردن اطلاعات ذخیره شده.
4- هر یک از موارد زیر به کدام مرحله حافظه مربوط است؟ (تالیفی)
- دانیال برای پاسخ دادن به سوال جامعه شناسی، از دوستش می خواهد که کلمه اول سوال را به او بگوید.
- محدثه که کودکی 6 ساله است، اطلاعات را دقیق و با جزئيات کامل به خاطر می سپارد.
1) بازیابی – رمزگردانی 2) بازیابی – بازیابی 3) رمزگردانی – بازیابی 4) رمزگردانی – رمزگردانی
پاسخ : گزینه 1 – در مورد اول، دانیال در بازیابی و به خاطر آوردن اطلاعات مشکل دارد. (پدیده نوک زبانی)
در مورد دوم، محدثه دارای رمز گردانی جز به جز است و اطلاعات و رویداد ها را دقیقا با خاطر می سپارد.
نکته :
در حافظه حسی، زمان بازیابی حدود نیم ثانیه است.
در حافظه کوتاه مدت، زمان بازیابی چند دقیقه است.
در حافظه بلند مدت، زمان بازیابی از چند دقیقه تا پایان عمر است.
در حافظه حسی، با رمزگردانی حسی رو به رو هستیم.
در حافظه کوتاه مدت، با رمزگزدانی حسی (همراه با توجه) مواجه هستیم.
در حافظه بلندمدت، رمزگردانی معنایی است.
5- به ترتیب، «نوع رمزگردانی حافظه حسی» ، «زمان بازیابی حافظه حسی» ، «نوع رمزگردانی حافظه بلندمدت» به چه صورت می باشد؟ (تالیفی)
1) حسی – حدود چند دقیقه – معنایی 2) حسی همراه با توجه – حدود چند ثانیه – معنایی
3) حسی همراه با توجه – حدود چند ثانیه – معنایی 4) حسی – حدود نیم ثانیه – معنایی
پاسخ : گزینه 4 – نوع رمزگردانی حافظه حسی : حسی
زمان بازیابی حافظه حسی : حدود نیم ثانیه
نوع رمزگردانی حافظه بلندمدت : عمدتا معنایی
