نظم اجتماعی ،کنش اجتماعی
چند نکته:
- در جامعه شناسی تبیینی ارزش بودن مهربانی و فداکاری و ضد ارزش بودن کینه توزی و خود خواهی قابل فهم نیست زیرا با استفاده از روش های تجربی نمی توان گفت که مهربانی یک فضیلت اخلاقی و کینه توزی یک رذیلت اخلاقی است.
- خشت بنای جامعه کنش اجتماعی است.
- نظم اجتماعی در اثر قواعدی است که ما انسان ها پذیرفته ایم برای بام زندگی کردن.
- نظم یعنی قرار گرفتن هر پدیده در جای خود و همین جای پدیده ها را همین قواعد (قواعدی، نظم اجتماعی را ایجاد می کند.)
- تمامی پدیده های خرد و کلان با کنش اجتماعی محقق می شوند.
- در جنگ های نامنظم افراد از نظم موجود پیروی می کنند بلکه فراتر از آن با ارزش ها و معانی پیوند می خورند
- خلاقیت زدایی - قفس آهنین – نظمی که گویا هدفی جدا از انسان و نیاز های واقعی او دارد.
- اخلاق گریز – ارزش زدایی - خوبی و بدی ارزش خود را از دست می دهد.
- جامعه شناسی تبینی با تاکید افراطی در نظم موجب سرکوب روحیه خلاق بشر می شود.
- نظام اداریی ما و دیگر نظام ها نارسایی هایی دارند که فرصت ها و محدودیت هایی را برای کنش گران پدید می آورند.
- در جامعه شناسی تبیینی پدیده های اجتماعی با پدیده های طبیعی یکسان انگاشته شده و روش مطالعه آنها هم یکسان است و به روش طبیعی می باشد.
سوالات تستی:
1- کدام گزینه در رابطه با جامعه شناسی تبیینی درست است و خشت بنای جامعه چیست؟
1) جامعه شناسی تبیینی با تاکید بیش از اندازه بر نظم اجتماعی و یکسان دانستن نظم اجتماعی و نظم طبیعی، اراده و خلاقیت انسان ها را نادیده می گیرد و نیز موجب سرکوب روحیه خلاق انسان ها در بسیاری عرصه ها مانند هنر، ارتباط و اندیشه می شود.- پدیده های اجتماعی
2) با استفاده از روش جامعه شناسی تبیینی، می توان فضائل و رذائل اخلاقی را شناخت ; البته گاهی استفاده از روش تجربی می تواند به انکار ارزش های اخلاقی، دینی و عاطفی منجر شود.- کنش اجتماعی
3) جامعه شناسی تبیینی با تاکید بیش از اندازه بر نظم اجتماعی و یکسان دانستن نظم اجتماعی و نظم طبیعی، اراده و خلاقیت انسان ها را نادیده می گیرد و نیز موجب سرکوب روحیه خلاق انسان ها در بسیاری عرصه ها مانند هنر ، ارتباط و اندیشه می شود.- کنش اجتماعی
4) با استفاده از روش جامعه شناسی تبیینی، می توان فضائل و رذائل اخلاقی را شناخت; البته گاهی استفاده از روش تجربی می تواند به انکار ارزش های اخلاقی، دینی و عاطفی منجر شود.- پدیده های اجتماعی
2- به ترتیب« پیش بینی رفتار دیگران و امکان همکاری با آن ها»، « جنگ های نامنظم» و « خشت بنای جامعه» با کدام موارد در ارتباط اند؟
1) نظم اجتماعی- پیوند مقاومت با ارزش ها و معانی – کنش اجتماعی
2) آشنایی زدایی- آگاهی فرهنگی و جغرافیایی – قواعد اجتماعی
3) قواعد اجتماعی – آگاهی نظامی – کنش اجتماعی
4) مشاهده امر مانوس – انگیزه های اخلاقی و آرمان های معنوی – قواعد اجتماعی
3-« تعبیر نظمی که گویا هدفی جدا از انسان ها و نیازهای اصلی آنان دارد به قفس آهنین»، « رعایت کردن نظم بدون در نظر گرفتن این که برای تحقق چه ارزش ها و آرمان هایی به کار گرفته می شود» و «اخلاق گریزی» به ترتیب به کدام یک از پیامد های نادیده گرفتن کنش اشاره دارد؟
1) خلاقیت زدایی – ارزش زدایی - معنازدایی
2) خلاقیت زدایی – خلاقیت زدایی – ارزش زدایی
3) ارزش زدایی – معنازدایی – ارزش زدایی
4) ارزش زدایی – ارزش زدایی – معنازدایی
4-تصویر روبه رو با کدام گزینه مرتبط است؟ 
1) برخی جامعه شناسان، علوم اجتماعی را هرچه بیش تر به علوم طبیعی شبیه دانسته اند و توانایی فهم معنای پدیده های اجتماعی را دارند.
2) در جامعه شناسی تبیینی پدیده های اجتماعی مانند پدیده های طبیعی دانسته می شوند. بنابراین روش های مطالعه طبیعت و جامعه، از نظر آن ها یکسان است.
3) جامعه شناسی انتقادی علاوه بر روش های تجربی، روش های دیگری را نیز به رسمیت می شناسد و امکان داوری ارزشی و هنجاری را نیز داراست.
4) هرچند جهان اجتماعی همانند جهان طبیعی، نظم و قواعد خاصی دارد اما انسان ها همانند موجودات طبیعی نیستند و پدیده های اجتماعی نیز با پدیده های طبیعی تفاوت دارند.
5- عبارات کدام گزینه به ترتیب در رابطه با پیامد رویکرد جامعه شناسی تبیینی درست است، اما در رابطه با کنش اجتماعی، نادرست است؟
1) به سبب این که بسیاری از کنش های عاطفی، هنری، اخلاقی و مذهبی با رویکرد تبیینی قابل توضیح نیست، کسانی که فقط روش تجربی را معتبر می دانند با انکار ارزش های عاطفی ، اخلاقی و مذهبی دچار اخلاق گریزی می شوند.- پدیده های اجتماعی خرد و کلان با کنش اجتماعی به وجود می آیند.
2) به سبب این که بسیاری از کنش های عاطفی ، هنری ، اخلاقی و مذهبی با رویکرد تبیینی قابل توضیح نیست، کسانی که فقط روش تجربی را معتبر می دانند با انکار ارزش های عاطفی ،اخلاقی و مذهبی دچار اخلاق گریزی می شوند.- نارسایی های موجود در نظام اداری، فرصت ها و محدویت هایی برای کنشگران فعال ایجاد نمی کند.
3) اجرای صحیح تئوری های جامعه شناسی تبیینی، موجب سرکوب روحیه خلاق انسان ها نمی شود- پدیده های اجتماعی خرد و کلان با کنش اجتماعی به وجود می آیند.
4) اجرای صحیح تئوری های جامعه شناسی تبیینی، موجب سرکوب روحیه خلاق انسان ها نمی شود.- نارسایی های موجود در نظام اداری، فرصت ها و محدویت هایی برای کنشگران فعال ایجاد نمی کند.
پاسخنامه تشریحی:
1- گزینه 3
- در جامعه شناسی تبیینی ارزش بودن و مهربانی و فداکاری و ضدارزش بودن کینه توزی و خود خواهی قابل فهم نیست; زیرا با استفاده از روش های تجربی نمی توان گفت که مهربانی یک فضیلت اخلاقی و کینه توزی یک رذیلت اخلاقی است.
2- گزینه 1
- نظم اجتماعی در نتیجه قواعدی برقرار می شود که ما انسان ها برای با هم زندگی کردن پذیرفته ایم. نظم یک قرار گرفتن هر پدیده در جای خود.جای پدیده ها را همین قواعد تعیین می کنند. نظم اجتماعی پیش بینی رفتار دیگران و همکاری با آن ها را امکانپذیر می نماید; با عث می شود که شما بدانید، می توانید چه توقعات و انتظاراتی از دیگران داشته باشید و اتفاقات غیر منتظره، شما را از همکاری با دیگران باز ندارند.
-در جنگ های نا منظم افراد از نظم موجود پیروی نمی کنند، بلکه از آن فراتر می روند و با ارزش ها و معانی پیوند می خورند. سربازان جنگ های نا منظم به سبب انگیزه های اخلاقی و آرمان های معنویشان، توالی فراتر از نظم موجود به دست می آورند.
3- گزینه 2
- در جامعه شناسی تبیینی ارزش بودن مهربانی و فداکاری و ضد ارزش بودن کینه توزی و خودخواهی قابل فهم نیست; زیرا با استفاده از روش های تجربی نمی توان گفت که مهربانی یک فضیلت اخلاقی و کینه توزی یک رذیلت اخلاقی است.
- خشت بنای جامعه، کنش اجتماعی است.
4- گزینه2
-در جامعه شناسی تبیینی، پدیده های اجتماعی مانند پدیده های طبیعی دانسته می شوند و روش های مطالعه طبیعت و جامعه، از نظر آن ها یکسان است.
5-گزینه2
- جامعه شناسی تبیینی با تاکید بسیار بر نظم اجتماعی، موجب سرکوب روحیه خلاق انسان ها در بسیاری از عرصه ها می شود.
- نظام اداری کشور ما نارسایی هایی دارد و فرصت ها و محدودیت هایی برای همه کنشگران ایجاد می کند.
دانیال وجدانی مقدم
