ایستگاه نهم- عروض سماعی- یاسین مهدیان

در این زنجیره ایستگاه شما یاد خواهید گرفت تا عروض و وزن بیت را سماعی تشخیص دهید.

ایستگاه نهم- عروض سماعی- یاسین مهدیان

سلام به شماهایی که دنبال یادگیری‌این :)

امروز باز هم در خدمت شما هستیم با یک ایستگاه دیگه از عروض سماعی. من یاسین مهدیان هستم رتبه 41 انسانی و دانشجوی دبیری ادبیات دانشگاه فرهنگیان. 

طبق روال ایستگاه های گذشته اول میریم سراغ گوش کردن وویس و بعد میایم سراغ این تست ها و مثال ها. 

پس باهامون همراه باشید! اگه ایستگاه های قبلی رو ندیدی اول برو سراغ اونا و بعد برگرد. لینک ایستگاه های قبلی در انتهای مطلب قرار داده شده. 

وزن : مفعولُ مفاعیلن مفعولُ مفاعیلن        یــــا      مستفعلُ مفعولن مستفعلُ مفعولن


غمناک نباید بود ، از طعن حسود ای دل / شاید که چو وا بینی ، خیر تو در این باشد

ای پادشه خوبان ، داد از غم تنهایی  /دل بی تو به جان آمد ، وقت است که بازآیی

ای مِهر تو در دل ها ، وی مُهر تو بر لب ها /وی شور تو در سر ها ، وی سِرّ تو در جان ها

آن کس که تو را دارد ، از عیش چه کم دارد/ وان کس که تو را بیند ، ای ماه چه غم دارد

ای دوست شکر بهتر ، یا آن که شکر سازد/ ای دوست قمر خوشتر یا آن که قمر سازد

ای جان تو جانم را ، از خویش خبر کرده / اندیشه تو هر دم ، در بنده اثر کرده

 

 

 

 

« تست » :

1- کدام بیت در وزن « مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن » ، سروده نشده است ؟ (تالیفی)

1) در دِیر مغان آمد یارم قدحی در دست / مست از می و میخواران از نرگس مستش مست

2) باز آی که بازآید عمر شده حافظ / هرچند که ناید باز تیری که بشد از شست

3) در کوی نیک نامی ما را گذر ندادند / گر تو نمی پسندی تغییر کن قضا را

4) ای درد توام درمان در بستر ناکامی / و ای یاد توام مونس در گوشه تنهایی

 

2- وزن کدام گزینه ، متفاوت است ؟ (تالیفی)

1) وان دم که ز بد خویی دشنام و جفا گویی / می گو که جفای تو حلواست همه حلوا

2) ای فروغ ماه حسن از روی رخشان شما / آب روی خوبی از چاه زنخدان شما

3) امشب به جمال او پرورده شود دیده / ای چشم ز بی خوابی تا غم نخوری امشب

4) خوبان چو رخت دیده افتاده و لغزیده / دل بر در این خانه لغزیده مبارک باد

 

3- وزن واژه مقابل کدام مصراع ، نادرست نوشته شده است ؟ (تالیفی)

1) شاهد عهد شباب آمده بودش به خواب : ( مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن )

2) ای ضربت تو محکم ای نکته تو مرهم : ( مستفعل مفعولن مستفعل مفعولن )

3) آن یار ترش رو را این سوی کشانیدش : ( مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن )

4) دوش از جناب آصف پیک بشارت آمد : ( مستفعلن فعولن مستفعلن فعولن )

 

4- کدام بیت در وزن همسان دو لختی ، سروده نشده است ؟ (تالیفی)

1) ای دل چه اندیشیده ای در عذر آن تقصیرها / زان سوی او چندان وفا زین سوی تو چندین جفا

2) حافظ ز خوبرویان بختت جز این قدر نیست / گر نیستت رضایی حکم قضا بگردان

3) تو رستم دستانی از زال چه می ترسی / یا رب برهان او را از ننگ چنین زالک

4) توبه نکنم هرگز زین جرم که من دارم / زان کس که کند توبه زین واقعه بیزارم

 

5- کدام مصراع را نمی توان به دو گونه ، تقسیم بندی هجایی کرد ؟ (تالیفی)

1) روید گل زرد ای جان از خاک سر گورم

2) ای دل طریق رندی از محتسب بیاموز

3) من عاشق و مشتاقم من شهره آفاقم

4) سوسن با صد زبان از تو نشانم نداد

 

 

« پاسخنامه » :

سوال 1 : گزینه 3 – وزن صحیح این بیت ، «مفعولُ فاعلاتن مفعول فاعلاتن» می باشد.

سوال 2 : گزینه 2 – سایر ابیات در وزن «مفعولُ مفاعیلن مفعول مفاعیلن» سروده شده اند اما وزن گزینه 2 ، «فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن» است.

سوال 3 : گزینه 3 – وزن صحیح این مصراع ، «مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن» می باشد.

سوال 4 : گزینه 1 – وزن این گزینه ، «مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن» است. بررسی سایر گزینه ها :

گزینه «2» : مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن

گزینه «3» و «4» : مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن

سوال 5 : گزینه 4 – وزن این گزینه ، «مفتعلن فاعلن مفتعلن فاعلن» است که به شیوه دیگری قابل تقسیم بندی هجایی نیست. بررسی سایر گزینه ها :

گزینه «1» و «3» : مفعول مفاعیلن مفعول مفاعیلن   یـــا    مستفعل مفعولن مستفعل مفعولن

گزینه «2» : مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن   یـــا    مستفعلن فعولن مستفعلن فعولن


یاسین مهدیان - رتبه 41 انسانی - دانشجوی دبیری ادبیات فرهنگیان

ایستگاه هشتم 

ایستگاه هفتم

ایستگاه ششم

ایستگاه پنجم

ایستگاه چهارم

ایستگاه سوم

ایستگاه دوم

ایستگاه اول 

منبع :

Menu