ادبیات اختصاصی به عنوان یکی از تعیین‌کننده‌ترین دروس کنکور رشته علوم انسانی همواره از اهمیت ویژه‌ای نزد دانش‌آموزان برخوردار است.
سوالات کنکور ۹۹ در این درس از لحاظ بودجه‌بندی تغییراتی داشته است و از شمار سؤال آرایه یک تست نسبت به سال‌های گذشته کمتر آمده است و برعکس کنکور سال‌های ۹۷ و ۹۸خبری از تست مربوط به واژگان نبود.
در کنکور امسال ما با تعداد سوال تاریخ‌ادبیات بیشتری نسبت به کنکور 98 مواجه بودیم. سؤالات ادبیات اختصاصی امسال به ویژه در موسیقی شعر و قرابت معنایی از لحاظ آسانی و دشواری متعادل‌تر و یکنواخت‌تر بود.
تاریخ ادبیات:سؤالات این بخش طبق روال گذشته جزئی و پاسخگویی به آن‌ها نیازمند مطالعه و مرور دقیق بود نکته‌ای که در کنکورهای سراسری تبدیل به یک قانون نانوشته شده است،رعایت مساوات در طرح سؤالات مربوط به ادوار مختلف ادبیات فارسی است،چنانچه علی‌رغم حذف ۲۰ درصد پایانی کتاب علوم و فنون ادبی ۳ در کنکور ۹۹ هم مانند سایر کنکورها سعی بر تقسیم عادلانه سؤالات مربوط به اعصار و ادوار مختلف ادبیات فارسی بود.سؤال 138 مانند سؤال 7 ادبیات عمومی ابتکاری و در نوع خود غیرقابل پیش‌بینی بود.
سبک شناسی:تفاوت اصلی پرسش‌های مربوط به سبک‌شناسی نسبت به سؤالات سال‌های گذشته جنبه حفظی و غیر مفهومی دو سؤال ۱۳۶ و ۱۴۴ بود که از این لحاظ تا حدی به آسان‌تر شدن سؤالات هم کمک کرده بود.
آرایه:سؤالات آرایه مرکز ثقل درس ادبیات اختصاصی بود و بر این مبنا نقش پررنگی در تفاوت ترازی دانش‌آموزان ایفا خواهد کرد.
تأکید بر آرایه‌های بیانی استعاره،مجاز، تشبیه وکنایه ویژگی شایان توجه این آزمون بود (تأکید بیش از حد کنکورهای سابق روی آرایه‌های بدیع معنوی در کنکور امسال بسیار کم‌رنگ‌تر بود)
از لحاظ کیفی می‌توان سه سؤال پایانی بخش آرایه را سخت‌تر از سایر سؤالات دانست با این حال آنچه مایه امیدواری است سؤالات تمیز و علمی این بحث(آرایه) می‌باشد چراکه سؤالات آرایه امسال برای داوطلبانی که درک ادبی خوبی داشتند قابل پاسخگویی بود، نکته‌ای که در کنکورهای گذشته برای تعدادی از دانش‌آموزان قوی‌تر و سطح بالاتر وجود نداشت، سؤالات سلیقه‌‌ای در کنکورهای گذشته دیده می‌شد (بر عکس امسال)
قافیه:ترکیب سؤالات قافیه با دستور زبان فارسی در سوال ۱۵۲ و ترکیب با عروض فارسی در ۱۵۸ بهترین اتفاق این آزمون بود.سؤالاتی علمی که درک ادبی داوطلبان را می سنجید!
عروض:سؤالات عروض علی‌رغم ابتکاری که در سوال ۱۵۹ دیده می‌شد بسیار ساده‌تر از قبل بود تا حدی که تقریباً تمامی سوالات قابل حدس و پیش‌بینی بود و اغلب سؤالات برای کسانی که مجهز به گوش عروضی بودند ساده می‌نمود.
قرابت معنایی:سؤالات قرابت معنایی چنانچه در دفترچه‌های اختصاصی کنکورهای گذشته دیده بودیم بسیار علمی،دقیق و فاخر بود و محتوای به کار رفته در آن‌ها نیز همگی مربوط به مضامین مذکور در کتاب درسی بوده است و از لحاظ سختی و آسانی هم متعادل و شبیه به هم بود.
سید علیرضا احمدی
دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قضایی،رتبه ۴۱ کنکور سراسری و مدرس و طراح سؤالات ادبیات اختصاصی