تا حالا از خود پرسیده اید که علت دودی که از لوله ی اگزوز اتومبیل خارج می شود چیست؟ اگر در مورد دودهای خارج شده از لوله ی اگزوز ماشین نگران هستید و سوالاتی دارید در ابتدا باید بدانید که محفظهی احتراق داخلی پیشرانه محصولات متنوعی تولید میکند که برای چرخش میللنگ به کار میرود. این محصولات از طریق اگزوز به هوا وارد میشوند؛ و این گازهای خارج شده هستند که میتوانند باعث نگرانی ماشین بازها شوند. برای اینکه بدانید کدام رنگ خطرناک است باید نخست با نگاهی به ترکیب آلایندههای قابل مشاهدهی اگزوز بیندازید تا ببینیم دلایل خروج این گازها چیست؟
دود سیاه اگزوز ماشین
دودهای سیاه خارج شده از اگزوز معمولاً نگرانی زیادی را ایجاد نمیکنند و این موضوع با توازن احتراق کنترل شده توسط ECU در ارتباط است. دود تیرهتر قابل مشاهده به علت به هم خوردن مخلوط سوخت و هوا و در زمانی است که نسبت هوا/سوخت به زیر استوکیومتری بهینه میرسد (۱۴٫۷ به ۱ در پیشرانهی بنزینی، ۱۴٫۵ به ۱ در پیشرانهی دیزلی).
در ادامه لازم است بگوییم که شمع تنها میتواند میزان معینی از سوخت را در یک دوره مشتعل کند بنابراین سوختی که مشتعل نشده به داخل سیستم اگزوز وارد شده و در آنجا میسوزد.
علت این شرایط میتواند نشتی انژکتور سوخت، یا لولهی برگشت سوخت مسدود شده یاشد یا سنسور اکسیژن شکسته شده و یا بسته شدن تنظیم کنندهی فشار سوخت ایجاد شود. همچنین فیلتر هوای کثیف نیز از ورود هوای تمیز به محفظه احتراق جلوگیری کند. این موضوع نهتنها حجم هوای ورودی را محدود میکند بلکه به علت حضور آلایندههای ناخواسته راندمان احتراق را نیز پایین میآورد.
دود آبی رنگ اگزوز ماشین
این دود معمولا در خودروهایی که مخلوط ناخواسته روغن داخل ترکیب هوا/سوخت داشتهاند دیده میشود. و به این معناست که اجسام آلودهکنندهای داخل سیلندرها وجود داشته و به همراه سوخت و هوا میسوزند.
این آلایندهها به دلیل ایجاد اختلال در سیلندرها، پیستونها، سوپاپها و نقص قطعاتی نظیر رینگ پیستونها ایجاد میشوند. پیشرانهها به منظور تحمل شرایط سخت ساخته میشوند بنابراین هرگونه انحراف در ابعاد به علت پوشش ثابت و پیچخوردگی کوچک در قطعات یاد شده میتواند اجازه دهد که روغن استفاده شده برای روانسازی به داخل سیلندرها وارد شود.
سوپاپ آسیب دیده به روغن اجازه میدهد تا از مجموعه سوپاپ بالای سر سیلندر راه خود به داخل سیلندر را پیدا کند. همچنین در صورت آسیب رینگ پیستون نیز روغن از محل اتصال میللنگ به داخل سیلندرها وارد خواهد شد.
فشارهای متنوع داخل محفظه احتراق در سراسر چرخهی پیشرانه میتواند منجر به مکش روغن از همان راهی شود که مخلوط سوخت/هوا مکیده میشود. این امر میتواند به فقدان تراکم داخل سیلندرها منجر شده و فشار داخل میللنگ را افزایش دهد که نتیجهی آن کاهش قدرت خواهد بود.
دود آبی در خودروهای تیون شده و توربو دار معمولتر است. با افزایش قدرت خروجی پیشرانه، فشار بیشتری به قطعات آن وارد شده و این امر احتمال نشتی روغن را افزایش میدهد. پیشرانههای توربو نیز میتوانند آسیب ببینند و روغنی که برای روانسازی چرخش توربین بکار میرود به داخل سیلندرها وارد شود.
دود سفید اگزوز ماشین
در مورد این دود نگران نباشید چون این احتمالا دود نیست بلکه بخار است. احتمالاً این بخار را در زمانی که هوا سرد است مشاهده میکنید. خوشبختانه این مسئله جای نگرانی ندارد زیرا بخاری است که از احتراق پیشرانه تولید میشود.
زمانی که سیستم اگزوز هنوز سرد است بخار میتواند متراکمتر باشد تا جایی که بعد از خروج قابل مشاهده شود. این بخار هنوز هم در شرایطی که دما زیر ۱۰ درجه سانتی گراد است قابل مشاهده بوده و دما و رطوبت هوا تراکم و قابلیت دید این بخار سفید را تغییر میدهند.
اگر خودروی شما بهطور کامل گرم شده باشد دمای محیط معقول بوده و خودرو هنوز هم بخار تولید خواهد کرد پس بهتر است نگاهی به واشر سرسیلندر و یا حتی خود سرسیلندر برای بروز داغی بیشازحد بیندازید.
علت وجودی واشر سر سیلندر جدا نگهداشتن روغن و سیستمهای خنک کننده طراحی شده و همچنین باعث به همپیوستگی سر سیلندر و محفظههای احتراق میشود. شکاف یا ترک در این واشر که اکثراً به علت گرم شدن بیشازحد یا عدم اجازه دادن به گرم شدن تدریجی خودرو اتفاق میافتد مایعات را به مکانهایی که در حالت معمول نباید آنجا باشند میفرستد. اگر واشر سرسیلندر در بخشی ویژه خراب شود مایع خنککننده به داخل سیلندرها وارد خواهد شد.
پس از این واقعه پیشرانه تلاش خواهد کرد تا آب را متراکم کرده و بسوزاند که این امر منجر به آسیب شدید پیشرانه خواهد شد. ابعاد نشتی میزان بخار تولیدی را تعیین میکند اما غالباً زمانی که واشر سر سیلندر خراب میشود شما نخواهید توانست از آینه وسط بیرون را ببینید زیرا دود سفیدی همهجا را فرا خواهد گرفت.
موادی که از اگزوز خارج میشوند بسته به رنگ، تراکم، حجم و همچنین معنی آنها متغیر است. بهتر است همیشه به کوچکترین موارد نیز توجه نموده و بهمحض دیدن شرایط غیرعادی در کارکرد پیشرانه و همچنین مواد خروجی از اگزوز سریعاً خودرو را به مکانیک قابلاعتماد و کاربلد نشان دهید.