ماه‌هاي زمستان زمان شيوع آنفلوآنزا و سرماخوردگي است؛ چرا که در کنار هم بودن بيشتر افراد در فضاهاي دربسته به علت سرماي هوا انتشار ويروس‌هاي عامل اين بيماري‌ها را ساده‌تر مي‌کند؛ اما اين بيماري‌ها تنها مشکلات بهداشتي اين فصل نيستند.
در اينجا به شش گرفتاري شايع اين فصل که بايد مراقبشان باشيد، مي‌پردازيم:
مشکلات قلبي
شمار حمله‌هاي قلبي در طول فصل زمستان اوج مي‌گيرد؛ افزايش فشار فعاليت‌هاي جسمي در زمستان- براي مثال پارو کردن برف- ممکن است فشار بيشتري بر قلب بياورد به خصوص براي افرادي که به طور معمول از لحاظ جسمي فعال نبوده‌اند يا بيماري زمينه‌اي قلبي دارند؛ در واقع افراد دچار بيماري قلبي با کاهش درجه حرارت درد قفسه سينه (آنژين صدري) بيشتري تجربه مي‌کنند.
افرادي که به طور معمول از لحاظ جسمي فعال نبوده‌اند، نمي‌دانند که پاک کردن يک مسير از برف چه مقدار فشار جسمي بر آنها وارد مي‌کند.
براي اينکه در اين موارد خطري متوجه‌تان نشود، در فواصل پارو کردن برف به طور مکرر به خود استراحت دهيد. پيش از پاروکردن برف غذاي سنگين نخوريد؛ چرا که فشار اضافي بر قلبتان وارد مي‌کند. همچنين از يک پاروي کوچک استفاده کنيد تا توده‌هاي سنگين برف را بلند نکنيد.
اختلال عاطفي فصلي (افسردگي زمستاني)
با کوتاه‌تر شدن طول روزها در زمستان، برخي از افراد دچار افسردگي زمستاني مي‌شوند. اين عارضه که در اصطلاح علمي به آن "اختلال خلقي فصلي" (SAD) مي‌گويند، شکلي از افسردگي است که ممکن است در طول هر وقتي در سال رخ دهد، اما شايع‌ترين نوع آن از اواخر پاييز و اوائل زمستان شروع مي‌شود و تا تابستان به طول ميانجامد. اين بيماري در زنان شايع‌تر از مردان است.
همه افراد دچار اين بيماري علائم مشابهي ندارند، اما علائم شاخص آن شامل احساس اندوه، اضطراب، نااميدي، احساس بي‌ارزشي، فرسودگي و تحريک‌پذيري است.
علت SAD نامعلوم است. برخي از کارشناسان معتقدند اين عارضه ممکن است به عدم تعادل مواد شيميايي در مغز مربوط باشد که خواب، انرژي و خلق و خو را تنظيم مي‌کنند. اين عدم تعادل هنگامي رخ مي‌دهد که ميزان ملاتونين، يکي از مواد شيميايي مغزي، افزايش مي‌يابد، اما ميزان سروتونين يک ناقل شيميايي ديگر مغزي، کاهش پيدا مي‌کند.
قرار گرفتن در معرض ميزان بيشتر نور آفتاب مي‌تواند علائم SAD را تخفيف دهد. کارشناسان همچنين روان درماني و مصرف داروهاي ضدافسردگي را هم براي درمان توصيه مي‌کنند.
براي افراد مبتلا به SAD شديد، درمان با جعبه نوراني (light box therapy) ممکن است توصيه شود. اين درمان شامل نشستن در مقابل يک لامپ مخصوص که نور محيط بيرون را شبيه‌سازي مي‌کند، بدون نگاه کردن مستقيم به آن براي حدود 30 دقيقه در روز است. اين نور براي تنظيم چرخه خواب روزانه (ريتم شبانه‌روزي) به کار مي‌رود که ممکن است نقشي در تنظيم خلق و خو داشته باشد. گرچه نوردماني علائم افسردگي در اين بيماري را تخفيف مي‌دهد، اما SAD را علاج نمي‌کند.
مسوميت با گاز مونوکسيد کربن
مسموميت با مونوکسيدکربن شمار زيادي از افراد را به اورژانس بيمارستان‌ها مي‌فرستد يا باعث مرگ آنها مي‌شود.
مونوکسيد کربن (CO) گاز بي‌رنگ و بي‌بويي است که در نتيجه احتراق سوخت توليد مي‌شود. وسايل سوزاننده سوخت در خانه مانند شومينه، اجاق گاز و دستگاه‌هاي گرم‌کننده مبنع توليد CO هستند.
روشن بودن موتور ماشين يا ژنراتور برق در يک گاراژ دربسته خانه نيز ممکن است به مسموميت با CO منجر شود.
علائم شايع مسموميت با CO شامل سردرد، خستگي، تهوع، سرگيجه و آشفتگي ذهني است. اما تشخيص مسموميت با CO ممکن است مشکل باشد؛ زيرا اين علائم شبيه علائم بسياري از بيماري‌هاي ديگر است. اگر طول مدت کوتاهي بيش از يک نفر در محيط اين علائم را بروز داد، بايد به مسموميت با اين گاز مشکوک شد.
نصب يک شناساگر مونوکسيدکربن در خانه که هنگام وجود ميزان‌هاي بالاي مونوکسيدکربن آژير مي‌کشد، ضروري است. براي پيشگيري از تجمع CO بهتر از استفاده از بخاري گازي‌هاي بدون لوله تهويه در خانه پرهيز کرد. هيچگاه موتور ماشين را در گاراژ دربسته روشن نکيند و هيچگاه ژنراتور برق يا هر موتور گازسوز ديگري را در فضاي محصور در خانه روشن نکنيد.
سرمازدگي
سرمازدگي هنگامي رخ مي‌دهد که پوست و بافت‌هاي زير آن يخ بزنند. اين عارضه اغلب نواحي در معرض بدن را که در مقابل سرما هستند مانند بيني، گوش‌ها، گونه‌ها، چانه، انگشتان دست يا پا و مناطقي که گردش خون کمتري دارند، مبتلا مي‌کند.
سرمازدگي مي‌تواند باعث آسيب دائمي پوست و بافت زيرين آن شود و در موارد شديد ممکن است به قطع عضو بينجامد.
علائم سرمازدگي ممکن است با درد و ظاهر سفيد و رنگ‌پريده پوست آغاز شود. هنگامي آن ناحيه بي‌حس شود و درد از بين برود، سرمازدگي شديد است.
در صورتي که فکر مي‌کنيد بخشي از بدن‌تان سرما زده شده است، خود را از محيط سرد دور کنيد، هنگامي به داخل خانه رسيديد، محل سرمازدگي را مالش ندهيد، زيرا اين کار آسيب بيشتري ايجاد مي‌کند.
در عوض ناحيه مبتلا را در آبي با دماي مشابه درجه حرارت اتاق است، غوطه‌ور کنيد. اين کار ممکن است دردناک باشد، اما بايد درد تحمل کنيد و آن ناحيه در آب نگهداريد تا گرم شود. در صورتي که ناحيه سرمازده شروع به تاول زدن کرد يا رنگش سياه شد، فورا به پزشک مراجعه کنيد.
بهترين راه براي پيشگيري از سرمازدگي اين است که از قبل خودتان را آماده کرده باشيد. در چند لايه لباس‌هاي مناسب بپوشيد. چند لايه پوشيدن اين مزيت را دارد که مي‌توان آنها را تن خود خارج و جايگزين کنيد.
هيپوترمي
هيپوترمي که ممکن است بر توانايي فکر کردن يا حرکت کردن فرد اثر بگذارد، هنگامي رخ مي‌دهد که درجه حرارت بدن به پايين 35 درجه سانتي‌گراد مي‌رسد. اين عارضه هنگامي رخ مي‌دهد که شخصي براي مدت طولاني در معرض درجه حرارت‌هاي پايين قرار مي‌گيرد. اما هيپوترمي ممکن است در درجه حرارت‌هاي بالاتر هم رخ دهد.
در طول مراحل اوليه هيپوترمي، شخص احساس خستگي، گيجي و سردرگمي مي‌کند و دچار لرزي غيرقابل مهار مي‌شود. نهايت لرز فرد متوقف مي‌شود، ديگر اصلا احساس سرما نمي‌کند، پوستش کبود و مردمک‌هايش گشاد مي‌شود و هوشياري‌اش را از دست مي‌دهد.
کارشناسان توصيه مي‌کنند افراد در همان مراحل اوليه هيپوترمي به دنبال کمک پزشکي بروند، و گرنه در مراحل انتهايي از عهده اين کار بر نخواهند امد. بهترين روش براي درمان افراد دچار هيپوترمي گرم کردن دوباره آنهاست. اگر هيپوترمي خفيف باشد،
کافيست روي فرد پتو بيندازيم و بگذاريم خود فرد به تدريج دوباره گرم شود. در موارد شديد هيپوترمي، فرد بايد با چراغ‌هاي گرم‌کننده، پتوهاي برقي و تزريق داخل وريدي مايعات گرم درمان شود.
آسيب‌هاي ناشي از پارو کردن برف
برخي از افراد از پارو کردن برف هراس دارند و اين نگراني بي‌پايه هم نيست. بر اساس بررسي که در سال 2011 در "جورنال پزشکي اورژانس آمريکا" منتشر شد، هر سال به طور ميانگين 11000 بزرگسال و کودک به علت جراحت‌هاي ناشي از پارو کردن برف بستري مي‌شوند. شايع‌ترين آسيب‌ها شامل مشکلات قلبي، آسيب به سر، کشيدگي عضلات، بريدگي‌ها و شکستگي‌ها و به خصوص آسيب‌هاي کمر است.
کارشناسان براي جلوگيري از افتادن روي برف يا يخ حين پاک کردن برف پوشيدن به کفش يا چکمه‌هاي عاج‌دار را توصيه مي‌کنند.
براي جلوگيري از آسيب‌ديدگي کمر به جاي بلند کردن برف، آن را به جلو فشار دهيد. اگر لازم است برف را بلند کنيد، مقدار کمي از برف را برداريد، چمباتمبه بزنيد، يعني در حاليکه پاهاي‌تان از هم فاصله دارد، زانوهاي‌تان را خم کنيد و پشت‌تان را راست نگهداريد.
بعد به آهستگي توده برف را بلند کنيد، اما از خم کردن دست در محل مچ پرهيز کنيد. همچنين نبايد برف از بالاي سر به عقب يا به طرفين پرتاب کنيد، زيرا حرکت پيچشي که براي انجام اين کارها لازم است، به پشت‌تان فشار مي‌آورد.