معرفی دانشگاه فردوسی مشهد

دانشگاه فردوسی مشهد

دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1328 هجری شمسی ، با تبدیلِ آموزشگاه عالی بهداری به دانشکده پزشکی ، تاسیس شد و با صدور مجوز ایجاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی در سال 1335 رسما فعالیت خود را آغاز نمود. به تدریج دانشکده های الهیات ، علوم پایه ، علوم تربیتی و روانشاسی ، کشاورزی و مهندسی در این دانشگاه تاسیس شدند. آموزشکده کشاورزی شیروان نیز در سال 1363 به این مجموعه افزوده شد. در سال 1366 در پی تصمیم هیئت محترم دولت مبنی بر تفکیک وزارت فرهنگ و آموزش عالی از وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، دانشگاه مشهد نیز به دو دانشگاه علوم پزشکی و فردوسی مشهد تقسیم شد.

در سال 1367 دانشکده علوم اداری و اقتصادی ، در سال 1370 دانشکده دامپزشکی ، در سال 1373 واحد نیشابور که اکنون دانشکده هنر نامیده می شود و دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی ، و در سال 1375 دانشکده علوم ریاضی ، به واحد های آموزشی دانشگاه فردوسی افزوده شد.دوره شبانه دانشگاه فردوسی مشهد نیز از سال 1369 با پذیرش دانشجو در رشته های زبان و ادبیات فارسی ، زبان و ادبیات عرب ، زبان و ادبیات فرانسه ، جغرافیا ، علوم اجتماعی ، فقه و مبانی حقوق اسلامی و علوم قرآنی و حدیث ، آغاز به کار نمود.دانشگاه فردوسی مشهد به لحاظ قدمت ، سومین دانشگاه کشور و بزرگترین مرکز آموزش عالی در منطقه شمال شرق کشور محسوب می شود.

این دانشگاه در حال حاضر با بیش از 16000 دانشجو ، 650 عضو هیئت علمی و 2000 کارمند ، فعالیت علمی ، آموزشی و پژوهشی گسترده ای دارد.در حال حاضر این دانشگاه سالانه بیش از 3500 دانشجوی دختر و پسر برای تحصیل در حدود 180 رشته تحصیلی در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری می پذیرد.

تاريخچه دانشگاه فردوسي مشهد

با تبديل آموزشگاه عالي بهداري در سال 1328 به دانشكده پزشكي ، نخستين گام در راه تاسيس سومين دانشگاه ايران در شهر مقدس مشهد برداشته شد.

در سال 1334 با صدور مجوز ديگري دانشكده ادبيات با پنج رشته جداگانه تاسيس يافت . با گسترش آموزش عالي در كشور به ترتيب دانشكده معقول و منقول (كه بعدأبه الهيات تغيير نام يافت ) دانشكده علوم ، دانشكده دندانپزشكي ، دوره شبانه ، دانشكده علوم دارويي و تغذيه ، دانشكده علوم تربيتي و روانشناسي ، دانشكده كشاورزي ، دانشكده مهندسي ، مؤسسه بينايي سنجي ، دبيرستان دانشگاه و مركز تعليمات به مجموعه دانشگاه مشهد كه ازسال 1353 به دانشگاه فردوسي تغيير نام يافته بود افزوده شد .

ضرورت گسترش آموزش پس از انقلاب اسلامي سبب شد كه پس از تغييردر برخي واحدهاو تفكيك دانشگاه علوم پزشكي از دانشگاه فردوسي مشهد ، دانشكده علوم اداري و اقتصادي ، دانشكده دامپزشكي، آموزشكده كشاورزي شيروان ، دانشكده تربيت بدني و علوم ورزشي ، دانشكده علوم رياضي ،  پژوهشكده علوم گياهي ، مركز تحقيقات زمين لرزه شناسي ، كالج دانشگاه ، دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست ،و دانشكده معماري و شهرسلزي ، يكي پس از ديگري به مجموعه واحدهاي دانشگاه اضافه شود .

هم اكنون دانشگاه فردوسي مشهد به عنوان سومين دانشگاه كشور از نظر قدمت پس از دانشگاههاي تهران و تبريز در حال حاضر شصت و سومين سال فعاليتش را سپري مي كند.

بر اساس چشم‌انداز سند راهبردي دانشگاه فردوسي مشهد، اين دانشگاه در سال 1399 يكي از دو دانشگاه برتر جامع كشور در توليد علم، نظريه پردازي و توسعه فناوري، برخوردار از جايگاه معتبر در بين 10 دانشگاه اول جهان اسلام و جزء 500 دانشگاه ممتاز جهان با هويتي اسلامي- ايراني است.

در سال1392شمسي و 2013 ميلادي، دانشگاه فردوسي مشهد بر اساس نتايج نظام رتبه‌بندي ملي ISC جايگاه سوم را در ميان دانشگاه‌هاي جامع كشور داشته است. همچنين بر اساس نتايج نظام رتبه‌بندي بين‌المللي سايماگو، در ميان دانشگاه جهان اسلام رتبه 27  و در ميان دانشگا‌ه‌هاي جهان رتبه 897 را كسب نموده است.

در سال 1384 نسبت دانشجويان تحصيلات تكميلي به كل دانشجويان كمتر از ده درصد بوده كه فعلا بدون لحاظ نمودن دانشجويان واحد بين بيش از 35 درصد كل دانشجويان دانشگاه فردوسي مشهد را دانشجويان تحصيلات تكميلي تشكيل مي دهند.

در حال حاضر بيش از 20 هزار دانشجو در اين دانشگاه مشغول به تحصيل هستند كه حدود 2500 تن در مقطع  دكتري و حدود 6000 تن در مقطع كارشناسي ارشد و بقيه در مقطع كارشناسي مشغول به ادامه تحصيل هستند.

بيش از 700 نفر عضو هيات علمي در دانشگاه مشغول فعاليت هستند كه حدود 650 نفر از آنان داراي مدرك ph.d و بيش از 120 نفر داراي  رتبه استادي يا پروفسوري هستند.

از سال گذشته تحصيلي واحد بين الملل دانشگاه فعاليت خو.د را آغاز نموده است و قريب به 500 نفر دانشجوي دكتري و بيش از 800 نفر دانشجوي كارشناسي ارشد  جذب نموده است و با پذيرش دانشجويان جديد مجموعه دانشجويان مقطع كارشناسي ارشد و دكتري واحد بين الملل به بيش از 2500 نفر خواهد رسيد  كه اميدواريم تا 5 سال آينده به حدود 5000 نفر برسد.

در طي دو سال اخير اين دانشگاه فعاليت گسترده اي در زمينه هاي مختلف براي پژوهش بويژه در زمينه هاي بيوتكنولوژي انرژي خورشيدي انرژي باد و برخي نيازهاي كليدي كشور را آغاز نموده است به طوري كه در برخي از پروژه هاي كلان كشوري  به ميزان نقش اصلي يا همكار اصلي مشغول فعاليت است كه تاكنون منجر به ايجاد پژوهشگاههاي هوا خورشيد و بعضي از پژوهشكده هاي ديگر شده است.

مديريت دانشگاه شامل : رياست دانشگاه و معاونان آموزشي و تحصيلات تكميلي ، پژوهش و فناوري ، اداري و مالي ، دانشجويي و فرهنگي وطرح و برنامه است كه بر اساس تشكيلات سازماني مصوب محور اصلي كليه امور ، كاركردو اتخاذ تصميمات دانشگاه مي باشند .

همچنين نهادهاي فرهنگي مانند : دفتر نمايندگي مقام معظم رهبري ، جهاد دانشگاهي ، تشكلهاي اسلامي دانشجويي ، هيأت علمي ، انجمن هاي علمي و قطب هاي علمي همگام با مديريت ، دانشگاه را در انجام رسالت هاي خود ياري مي نمايند.

ویژگیهای خاص فردوسی مشهد

ویژگی انحصاری دانشگاه فردوسی مشهد دانشگاه فردوسی مشهد مهمترین ویژگی اش مجاورت با حرم مطهر رضوی علیه السلام می باشد برای اهل علم این ویژگی بسیار حیاتی و ارزشمند است اما در بُعد دانشگاهی این دانشگاه بزرگترین دانشگاه شرق کشور است که توانسته بسیاری از پتانسیل های منطقه خراسان و استان های اطراف را پوشش دهد. دکتر علی شریعتی از دانش آموختگان این دانشگاه است. این دانشگاه نیز در مجموعه متمرکزی به وسعت 300 هکتار واقع شده است.

واحدها و دانشکده‌ها

مدیریت فرهنگی و فوق برنامه دانشگاه فردوسی مشهد

دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی

تربیت بدنی و علوم ورزشی

الهیات

دامپزشکی

علوم اداری و اقتصاد

علوم پایه

علوم تربیتی و روانشناسی

علوم ریاضی

کشاورزی

دانشکده مهندسی،وبگاه

معماری و شهرسازی

منابع طبیعی و محیط زیست

هنر

آموزشکده شیروان

پژوهشکده علوم گیاهی

واحد بین‌الملل دانشگاه فردوسی

گروه پژوهشی جونده شناسی دانشگاه فردوسی مشهد

دانشکده علوم اداری و اقتصادی

دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه فردوسی مشهد در سال ۱۳۶۶ با هدف تأمین و تربیت نیروی انسانی متخصص کشور در زمینه‌های اقتصاد، مدیریت، حسابداری، حقوق و علوم سیاسی تأسیس شد. فعالیتهای آموزشی دانشکده از مهرماه سال ۱۳۶۷ با پذیرش۱۲۰ دانشجو در سه رشته کارشناسی: اقتصاد بازرگانی، حسابداری ومدیریت بازرگانیآغاز شد. درسالهای بعد به ترتیب رشته‌های کارشناسی حقوق، اقتصاد نظری و مدیریت دولتی به رشته‌های قبلی اضافه شدند. توسعه فعالیت‌های آموزشی، پژوهشی این دانشکده با تأسیس دوره‌های کارشناسی ارشدعلوم اقتصادیو کارشناسی‌ارشد معادلتوسعه اقتصادیوبرنامه ریزیدر سال ۷۳ ادامه یافت.

ایجاد دوره روزانهکارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، دوره شبانه رشته‌های کارشناسی مدیریت بازرگانی و حقوق درسال‌های ۷۳و۷۴، کارشناسی اقتصاد بازرگانی در سال ۷۶ و علوم سیاسی در سال‌تحصیلی ۷۸موجبات گسترش بیشتر فعالیت‌های آموزشی این دانشکده را فراهم نمود. سپس کارشناسی ارشد حسابداری در سال ۸۳، کارشناسی ارشد حقوق (گرایش جزا و جرم شناسی) در سال ۸۵، کارشناسی ارشد علوم سیاسی در سال ۸۵، دکترای علوم اقتصادی وکارشناسی ارشدمدیریت صنعتیدر سال ۸۶ وکارشناسی ارشداقتصاد انرژیودکترای مدیریت در دو گرایش رفتارسازمانی ومنابع انسانی در سال ۸۷ به دوره‌هایتحصیلات تکمیلیدانشکده اضافه گردیدند. در حال حاضر تعداد ۲۱۰۰ نفردانشجوی دختر و پسر در دوره‌های کارشناسی (روزانه و شبانه)، کارشناسی ارشد و دکترای این دانشکده مشغول به‌تحصیل هستند.

دانشکده مهندسی

براساس مصوبه یکصد و چهارمین نشست شورای گسترش آموزش‌عالی مورخ پنجم اسفند 1353و با هدف ایجاد یک قطب مهندسی قوی و مناسب در شرق ایران و ایجاد امکانات و شرایط مناسب برای پرورش استعدادهای فنی جوانان، تأمین نیروی انسانی متخصص، اجرای طرحهای صنعتی و استقلال علمی و صنعتی کشور،دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی تأسیس گردید.

دانشکده مهندسی در مهر 1354با پذیرش 30 دانشجو در رشته برق و 30دانشجو در رشته مکانیک فعالیت خود را آغاز کرد ولی به دلیل عدم تأمین کادر آموزشی، رشته مهندسی برق تعطیل شد و دانشجویان این رشته به سایر دانشگاهها منتقل شدند و بعدها پس از تأمین کادر آموزشی از سال 1358بار دیگر فعالیت رشته مهندسی در رشته الکترونیک آغاز شد.

به دنبال انقلاب فرهنگی در سال 1359و با ادغام دانشکده مهندسی ودانشگاه کارو پیشه شاخه مشهد، تعداد اعضای هیات علمی و دانشجویان آن به یک­باره افزایش چشمگیری یافت. پیش از این تاریخ دانشکده مهندسی دانشگاه کار و پیشه، در سه رشته «الکترونیک»،»«الکتروتکنیک» و «راه و ساختمان» فعالیت آموزشی چشمگیری داشت.

گروه کامپیوتردر سال 1367 در دانشکده علوم تاسیس و یک سال بعد به دانشکده مهندسی پیوست. گروه مهندسی شیمی در سال 1370 و دو سال پس از آن گروه مهندسی متالورژی و مواد تاسیس گردید و گروه مهندسی صنایع نیز در سال 1385 به گروه های آموزشی دانشکده افزوده شد.

در حال حاضر این دانشکده از جمله دانشکده‌های معتبر و قوی فنی و مهندسی در سطح کشور است و با داشتن 124 عضو هیات علمی مجرب و بیش از3274 دانشجوی کارشناسی، 707 دانشجوی کارشناسی ارشد، 221 دانشجوی دکتری در 7 رشته و 37 گرایش با امکانات و تجهیزات کارگاهی، آزمایشگاهی و تحقیقاتی قابل ملاحظه قطب مهندسی در شرق کشور به حساب می آید. این دانشکده زیربنایی حدود 48هزار مترمربع دارد که به فضاهای آموزشی، اداری خدماتی، کارگاهی اختصاص دارد.

رشته های تحصیلی موجود در دانشکده مهندسی

مهندسی برق

مهندسی شیمی

مهندسی صنایع

مهندسی عمران

مهندسی کامپیوتر

مهندسی مکانیک

مهندسی مواد

دانشکده علوم پایه

دانشکده علوم دانشگاه فردوسی در سال ۱۳۴۰ تأسیس شد. پذیرش دانشجو در رشته ریاضی - فیزیکاز سال ۱۳۴۱ آغاز گردید. در سال ۱۳۴۴ رشته‌ریاضی - فیزیک منحل و رشته‌های ریاضی، فیزیک و شیمی با پذیرش ۵۰ دانشجو در هر گروه جایگزین آن شد. رشته‌های زمین‌شناسی و زیست‌شناسی در سال ۱۳۴۶ تاسیس گردیدند. رشته آمار که قبلاً با ریاضی مشترک بود در سال ۱۳۶۷ به‌طور مستقل دانشجو پذیرفت. رشته‌کامپیوتر در سال ۱۳۶۸ از گروه ریاضی جدا شدو به صورت مستقل تشکیل و به دانشکده‌مهندسی منتقل گردید. طرح تأسیس دانشکده‌علوم ریاضی در سال ۱۳۷۵ به تصویب رسید واین دانشکده به‌طور رشته‌ای جداگانه در سال ۱۳۷۶شروع به فعالیت نمود.

دانشکده علوم پایه در حال‌حاضردارای چهارگروه آموزشی زمین‌شناسی، شیمی، زیست‌شناسی و فیزیک است. تعداداعضای هیأت علمی این دانشکده بالغ بر ۸۸ نفر و تعداد کارکنان ۱۱۷ تن است. تعداد دانشجویان‌در حال حاضر (نیمسال اول ۸۷-۱۳۸۶) شامل: کارشناسی ۱۶۱۰ نفر،کارشناسی ارشد۵۱۳ نفر، و دکتری ۱۶۵ نفر است.

دانشجویان

در حال حاضر دانشگاه فردوسی مشهد دارای ۱۵۲۴۷ دانشجوی کارشناسی،٥٢١٣ دانشجوی کارشناسی ارشد، ۳۳۹ دانشجوی دکتری حرفه‌ای ،۸۸۵ دانشجویدکتری تخصصیمی‌باشد.

مرکز اطلاع رسانی و کتابخانه مرکزی

مرکزاطلاع رسانی و   کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد از اوایل سال 1350 تاسیس شد و هم اکنون بیش از 245000 عنوان کتاب را در خود جای داده است. در هجدهم آبان سال 1391، ساختمان جدید کتابخانه  مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد با حضور ریاست دانشگاه، دکترعلیرضا عاشوری وامام جمعه ی مشهد، آیت‌الله علم الهدی و برخی دیگر از مسئولین دانشگاه افتتاح شد. به گفته ریاست دانشگاه در مراسم افتتاح، این ساختمان با مساحت زیربنای 8900متر مربعدر سه طبقه، هشت سالن و سه مخزن ساخته شده است و کاملترین امکانات دیتا را دارد و ساخت آن از سال 1388 شروع شده و 7 میلیارد و 300 میلیون تومان هزینه در بر داشته است.

از امکانات این مجموعه می­توان به موارد زیر اشاره کرد:

مخزن کتاب قابل امانت کتابخانه در دو بخش فارسی- عربی و لاتین گنجایش بیش از ۳۰۰۰۰۰ نسخه کتاب را دارد.

 بخش مرجعکتابخانه با دو سالن مجزای فارسی و لاتین با متراژ ۷۰۰ متر مربع گنجایش بیش از ۳۰۰۰۰ عنوان کتاب مرجع را دارد. در حال حاضر در دانشگاه فردوسی بیش از ۱۸۰۰۰ عنوان کتاب مرجع موجود است که یکی از غنی‌ترین مجموعه‌های مرجع در کشور محسوب شده و بسیاری از عنوان‌های موجود منحصربه‌فرد می باشد.

بخش نشریات نیز در دو سالن مجزای آرشیو و جاری پیش بینی شده است. هم اکنون کتابخانه‌های دانشگاه فردوسی مشهد ۲۷۵ عنوان مجله لاتین و بیش از ۵۰۰ مجله معتبر فارسی را مشترک بوده و حدود ۵۰۰ عنوان مجله فارسی را نیز به صورت اهدایی از مراکز مختلف دریافت می‌کند.

اختصاص بخشی ویژه به پایان نامه های و طرح‌های پژوهشی دانشگاه، علاوه بر دسترسی ساده تر و یکپارچه محققان به این اسناد، آئینه ای از فعالیت‌های پژوهشی دانشگاه فردوسی مشهد می باشد.

بخش ویژهنسخ خطی وچاپ سنگیکه شامل ۲۷۰۰نسخه خطیو بیش از ۳۰۰۰ نسخه چاپ سنگی دارد که با اختصاص بخش ویژه به این منابع، امکان نگهداری، حفاظت، سازماندهی و ارائه خدمات به صورت علمی میسر خواهد شد.

اختصاص فضای مناسب جهت مجموعه‌های اهدایی موجود و نیز امکان پذیرش مجموعه‌های بیشتر می تواند مشوق پژوهشگرانی باشد که تمایل به اهدای مجموعه های با ارزش خود به دانشگاه را دارند.

تهیه و آماده سازی حدود ۱۵۰ رایانه و تجهیزات جانبی در بخشهای مختلف کتابخانه، استفاده مناسب از بسترهای فناوری موجود در دانشگاه را در راستای ارائه فعالیت‌های نوین اطلاع رسانی،نظیر: برگزاری کارگاه‌های آموزشیسواد اطلاعاتی، آگاهی رسانی جاری، تهیه و ارسال خبرنامه های الکترونیکی و... را ممکن ساخته است.

اتاق های سرپرستی و اداری

هم­چنین سیستم تصفیه استخر مجهز به فیلترهای شنی بوده و پیش بینی های لازم برای نصب سیستم اذن زنی و فیلترهای دیاتومیت به عنوان مکمل در نظر گرفته شده است تا در صورت نیاز اجرا گردد. به منظور توسعه استخر بر مبنای پیش بینی آینده، امکان ساخت یک باب استخر مستقل وجود داشته که حتی بخشی از سیستم تاسیسات مکانیکی آن در موتورخانه و تصفیه خانه فعلی تعبیه گردیده است. مجموع هزینه تمام شده این پروژه ۵۴ میلیارد ریال می­باشد.

امکانات ورزشی

فعالیت های ورزشی و تربیت بدنی روحیه و انگیزه کار و تلاش را در افراد تقویت می نماید. از این رو ضروریست که فعالیت های ورزشی و فوق برنامه در دانشگاه با تشویق دانشجویان به این امور سلامت، شادابی و کارایی آنها در تحصیل و پژوهش تضمین شود.

• توسعه و تعمیم رشته های مختلف ورزشی در دانشگاه و ایجاد تسهیلات لازم

• ارزشیابی کار دانشجویان از طریق آزمون های لازم

• برگزاری مسابقات ورزشی

• تهیه وسایل ورزشی مورد نیاز دانشجویان

• تشکیل گروه های مختلف ورزشی

• مراقبت و بهره برداری از میادین و تاسیسات ورزشی دانشگاه

این محورها مجموعه فعالیت های دانشگاه فردوسی مشهد در زمینه تربیت بدنی می باشد که استخر سرپوشیده، زمین چمن استاندارد، سالن هایوالیبالو بسکتبال، سالن چند منظوره جهت ورزش های انفرادی و جمعی، بستر انجام فعالیت­های ورزشی دانشجویان است.

مجموعه آبی پردیس دانشگاه فردوسی مشهد

همزمان با ولادت امام رضا(ع)، در بیست و هفتم مهرماه سال 1389، استخر پردیس دردانشگاه فردوسی مشهدتوسط ریاست وقت دانشگاه، دکتر علیرضا عاشوری افتتاح گردید. در مراسم افتتاح این استخر که بزرگ ترین استخر سرپوشیده دانشگاهی شرق ایران می باشد، معاون وزیر علوم وقت، هیئت امنای دانشگاه فردوسی مشهد و پیشکسوتان شنایاستان خراسان رضوی نیز حضور داشتند. دکتر علیرضا عاشوری در مراسم افتتاح این استخر با اشاره به اینکه استخر پردیس متناسب با استانداردهای روز دنیا ساخته شده است، اظهار داشت: «هدف اصلی از ساخت چنین پروژه‌ای ایجاد امکانات ورزشی و رفاهی برای دانشجویان و کارمندان این دانشگاه است.» هم چنین وی گفت: «استخر پردیس نخستین پروژه مربوط به سفر با برکتمقام معظم رهبری به  مشهد در سال 86 است که امروز و همزمان با ولادت امام رضا(ع) بهره‌برداری شد.»

استخر سرپوشیده دانشگاه فردوسی مشهد با زیربنای ۶۳۵۰ متر مربع به عنوان یکی از بزرگ ترین استخرهای دانشگاههای ایران و تنها استخر استاندارد مسابقات دراستان خراسانرضوی، شامل امکانات زیر می­باشد:

استخر اصلی به ابعاد ۲۵*۵۰ متر برای مسابقات استاندارد

استخر کودکان به ابعاد ۸*۶ متر

سونای بخار - سونای خشک - جکوزی

مجموعه آب درمانی - سالن بدنسازی

تریای رو باز در نیم طبقه وکافی شاپدر همکف

جایگاه تماشاچیان

امکانات خوابگاهی

دانشگاه فردوسی مشهد دارای 10 خوابگاه با مشخصات زیر می باشد:دانشگاه فردوسی مشهد دارای 10 خوابگاه با مشخصات زیر می باشد:

مراجع:

سایت دانشگاه فردوسی مشهدhttp://www.um.ac.ir

سایت دانشنامه رشد

سایت ویکیپدیای فارسی