سلام خدمت دوستان پرتلاش کنکوری
این مطلب شامل درسنامه شیمی دوازدهم از مبحث رفتار مولکول ها و توزیع الکترون ها است که توسط هما پرتوانداز رتبه 226 تجربی و 289 زبان منطقه 2- کنکور سراسری 99- و دانشجوی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران تهیه شده است
درسنامه شیمی دوازدهم-مبحث رفتار مولکول ها و توزیع الکترون ها
ساختارلوویس، الكترونهای ظرفیت اتمهای سازندۀ یك گونۀ شیمیایی را طوری نمایش میدهد كه هر اتم بر اساس توزیع جفت الكترونهای پیوندی و ناپیوندی از قاعدۀ هشتتایی پیروی میكند به جز اتم هیدروژن كه تنها یك جفت الكترون پیوندی یا یك پیوند اشتراكی پیرامون آن نمایش داده میشود. توزیع این جفت الكترون ها در هر مولكول نقش مهمی در تعیین رفتار آن به ویژه در میدان الكتریكی دارد. ساده ترین مولكولها، دواتمی هستند. مولكول هایی مانند H2و Cl2كه از دو اتم یكسان تشكیل شدهاند، مولکول دو اتمی جور هسته نامیده میشوند. چنین مولكول هایی در میدان الكتریكی جهت گیری نمیكنند، به دیگر سخن، گشتاور دو قطبی آنها صفر بوده و مولكول های ناقطبی هستند. از سوی دیگر مولكولهای دو اتمی مانند ،HClمولکول دواتمی ناجور هسته بوده و قطبی هستند. شكل زیر توزیع الكترونها را بر اساس نقشۀ پتانسیل الكتروستاتیكی برای این مولكول ها نشان میدهد.
براساس شكل بالا توزیع یكنواخت و متقارن الكترونها در مولكولهای دو اتمی جور هسته، نشانۀ ناقطبی بودن آن است در حالی كه در مولكولهای دو اتمی ناجور هسته، توزیع الكترونها یكنواخت نبوده و تراكم بار الكتریكی روی اتمهای سازندۀ آن یكسان نیست، در این شرایط به اتمی كه تراكم بار الكتریكی روی آن بیشتر است، بار جزئی منفی (δ - ) و به دیگری بار جزئی مثبت (+δ ) نسبت میدهند. بدیهی است چنین مولكولهایی گشتاور دوقطبی بزرگتر از صفر دارند.
در مولكول خطی كربندیاكسید، تراكم بار الكتریكی بر روی اتمهای اكسیژن بیشتر از اتم كربن است، از این رو به اتمهای اكسیژن بار جزئی منفی ( -δ ) و به اتم كربن بار جزئی مثبت (+ δ) نسبت داده میشود، هر چندكه به دلیل توزیع متقارن بار الكتریكی پیرامون اتم مركزی، این مولكول در میدان الكتریكی جهتگیری نمیكند و گشتاور دو قطبی آن صفر است. اگر چه در مولكول خمیدۀ آب تراكم بار الكتریكی روی هسته اتم اكسیژن بیشتر است اما این مولكول بر خلاف كربن دی اكسید در میدان الكتریكی جهتگیری میكند.
مولکول متقارن:مولکولی است که حتما دو ویژگی زیر را داشته باشد:
1-اتم های اطراف اتم مرکزی یکسان باشد
2-اتم مرکزی الکترون ناپیوندی نداشته باشد
همه ی مولکول های متقارن ناقطبی هستند و در میدان الکتریکی جهت گیری نمی کنند.
مولکول نامتقارن:مولکولی است که حداقل یکی از دو ویژگی زیر را داشته باشد:
1-اتم های اطراف اتم مرکزی متفاوت باشند
2-اتم مرکزی الکترون ناپیوندی داشته باشد
همه ی مولکول های نامتقارن قطبی هستند و در میدان الکتریکی جهت گیری می کنند.
هیدروکربن ها موادی ناقطبی هستند زیرا گشتاور دو قطبی آنها صفر است و در میدان الکتریکی جهت گیری ندارند.
یکی از عواملی که می تواند تقارن و توزیع یکنواخت بارهای الکتریکی را در مولکول های چند اتمی به هم بزند, وجود جفت الکترون های ناپیوندی روی اتم مرکزی می باشد.
همه ی مولکلول های دو اتمی غیرهم نام یا ناجورهسته قطبی هستند مانند:HCL,NO و ...
همه ی مولکول های دو اتمی هم نام یا جورهسته ناقطبی هستند مانند:Cl2,F2,H2 و ...
مواد قطبی نسبت به مواد ناقطبی(با جرم مولی نزدیک به هم) نقطه جوش بالاتری دارند.برای مثالCH3OCH3 و CH3CH2CH3 هر دو ماده گازی هستند و جرم مولی مشابهی دارند اما چون که CH3OCH3 قطبی می باشد مولکول های آن آسانتر متراکم می شوند و در نتیجه نسبت بهCH3CH2CH3 آسانتر به مایع تبدیل می شود.
پرسش:
پاسخ:
پرسش:
پاسخ:
پرسش:
پاسخ:
برای رزرو مشاوره و رفع اشکال درسی و شرکت در کلاس های کنکوری با مشاوران سایت برترها بر روی لینک زیر کلیک کنید یا با شماره تماس 0216463 داخلی1174(حیدریان) تماس بگیرید.
مطالب مرتبط: