مهندسی هوافضا از نگاه سید مهدی قدسی (دانشجوی دانشگاه امیرکبیر)

برای مشاهده فیلم معرفی رشته مهندسی هوافضا کلیک کنید

مهندسی هوافضا:

پیش از شروع به معرفی رشته مهندسی هوافضا باید بیان کنم این رشته هیچ ربطی به رشته نجوم یا اخترشناسی ندارد.

مهندسی هوافضا (Aerospace) یکی از رشته های نوظهور مهندسی در دانشگاه می باشد این رشته به بررسی حرکت اجسام پرنده از قبیل انواع هواپیما ها نظیر هواپیما های سبک دو نفره تا هواپیما های مسافربری و جنگنده و سایر وسایل پرنده نظیر گلایدر، بالگرد، پهپاد، موشک، ماهواره،ماهواره بر و فضاپیما می پردازد علاوه بر این یک مهندس هوافضا توانایی کار در موضوعات وابسته نظیر طراحی خودروهای کم مصرف، تجهیزات خاص نفت و گاز ، سیستم های تهویه متبوع بهینه شده، طراحی آیرودینامیکی برج ها و سیستم های تولید توان  نیروگاهی را دارا است.

در ایران، رشته ی مهندسی هوافضا در سال ۱۳۶۶ در دانشگاه‌های شریف و امیرکبیر شروع به فعالیت نموده و در سایر دانشگاه‌ها نیز بتدریج فعال گردید.

این رشته مناسب چه کسانی است؟

دانشجو این رشته باید دارای قدرت تحلیل بالا باشد و همچنین علاقه مند به درس های چالش برانگیز و مسائل پیچیده باشد در این درس حفظ کردن معنی ندارد مهمترین عامل موفقیت فهم مسئله است . همچنین دانشجوی این رشته می بایست به دروسی مثل ریاضی و فیزیک علاقه مند باشد .این رشته در طول تحصیل نیازمند نرم افزار های متنوعی در گرایش های مختلف است به طور مثال نرم افزار های متداول در این رشته (Fluent ، Gambit،Ansys ،Matlab،...) می باشد.

به دلیل این که مهندسی هوافضا رشته ای نو ظهور است اکثر منابع آن به زبان انگلیسی است و تسلط بر زبان انگلیسی در موفقیت در این رشته اهمیت دارد. البته اگر در زبان انگلیسی مهارت کافی ندارید این رشته را، از سبد انتخاب رشته خود کنار نگذارید زیرا در سال اول دانشگاه شما باید درس های عمومی را بگذرانید و فرصت کافی برای یادگیری زبان را دارید.

در دانشگاه:

این رشته در مقطع کارشناسی دارای گرایش نمی باشد.

به طور کلی در مقطع کارشناسی یک دانشجو ،طراحی مفهومی یک هواپیما را یاد می گیرد. مهم ترین دروس این رشته نیز درس های طراحی هواپیما 1 و 2 می باشد .علاوه بر این در درس هایی نظیر آیرودینامیک 1و 2، مکانیک پرواز 1و 2،اصول جلوبرنده ها به مفاهیم مهم و کاربردی در زیز شاخه های طراحی یک هواپیما پرداخته می شود . با توجه به نیاز گسترده این مهندسی به درس های پایه ای نظیر ریاضی و فیزیک ، اکثر درس های سال اول در دانشگاه به یادگیری این دروس اختصاص یافته است.

از دانشگاه های برتر کشور در این رشته می توان به دانشگاه های شریف، امیرکبیر و خواجه نصیر اشاره کرد

ادامه تحصیل:

رشته مهندسی هوافضا در کشور در کارشناسی ارشد دارای رشته محل های بیشتری نسبت به کارشناسی است همچنین امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکتری در دانشگاه های داخل کشور و یا خارج از کشور وجود دارد.

گرایش های کارشناسی ارشد:

این رشته در کارشناسی ارشد شامل 5 گرایش می باشد. سازه های هوایی، پیشرانش(جلوبرندگی)، دینامیک پرواز و کنترل، آیرودینامیک و فضایی می باشد.

در گرایش سازه های هوایی به طراحی سازه و بررسی استحکام سازه های وسایل پرنده با حفظ کمترین مقدار وزن سازه پرداخته می شود .

در گرایش آیرودینامیک که یک گرایش سیالاتی است به بررسی اثر جریان هوا بر روی وسیله پرنده پرداخته می شود.

در گرایش پیشرانش که یک گرایش سیالاتی است به بررسی اثر احتراق  و نیرو ی تراست یا پیشران تولید شده در انواع پیشرانه های موشکی و یا موتور های احتراق داخلی(پیستونی) و توربوماشین ها می پردازد.

در گرایش دینامیک پرواز و کنترل با توجه به اطلاعات هندسی، وزنی و آیرودینامیکی وسیله پرنده به بررسی عملکرد وسیله(نظیر برد، مسافت، سقف پروازی و...) می پردازد.

در گرایش فضایی به بررسی ماهواره و ماهواره بر ها و اجزاء درونی آن ها می پردازد.

در مقطع دکترا، این رشته در ایران به ۴ گرایش آیرودینامیک، پیشرانش (جلوبرنده)، دینامیک پرواز و سازه‌های هوافضایی تقسیم می‌شود.

بعد از فارغ التحصیلی:

متاسفانه به دلیل نوظهور بودن این رشته و اندک بودن مراکز صنعتی در این رشته بازار کار آن گسترده نمی باشد ولی در سال های اخیر با تشکیل شرکت های دانش بنیان بازار کار این رشته نیز رو به بهبود بوده است به طور کلی در مورد بازار کار این رشته می توان به صنایع نظامی، شرکت های دولتی، شرکت های خصوصی و دانش بنیان، شرکت های هواپیمایی و شرکت های فعال در زمینه نیروگاهی اشاره کرد.

هدف اصلی صنعت هوافضا طراحی و ساخت وسایل پرنده است، در نتیجه فارغ‌التحصیلان مهندسی هوافضا می‌توانند در صنایع و موسسات تحقیقاتی هواپیمایی، موشکی و ماهواره فعالیت نمایند و همچنین در کلیه سازمانهایی که به نحوی از وسایل پرنده استفاده می‌کنند، به عنوان کارشناس و محقق خدمت نمایند. اما علاوه بر اشتغال در مراکز فوق، یک مهندس هوافضا با تسلط بر علوم آئرودینامیک، طراحی سازه و روشهای طراحی توربو ماشین‌ها توانایی کار در شاخه‌های متعددی از مهندسی و پروژه‌های خارج از حیطه صنایع هوافضایی را نیز دارد.

سید مهدی قدسی - دانشجوی مهندسی هوافضا - دانشگاه صنعتی امیرکبیر